Κυριακή 8 Δεκεμβρίου 2013

GRB 130427A: η ισχυρότερη έκλαμψη ακτίνων γάμμα



Τον περασμένο Απρίλιο τα διαστημικά τηλεσκόπια Swift και Fermi εντόπισαν μια πολύ ισχυρή έκλαμψη ακτίνων γάμμα.

Οι αστρονόμοι σε όλο τον κόσμο έμειναν κυριολεκτικά έκθαμβοι από αυτή πανίσχυρη και υπέρλαμπρη έκρηξη ακτίνων γάμμα, η οποία αποτελεί, κατά πάσα πιθανότητα, προϊόν του εκρηκτικού θανάτου κάποιου μεγάλου άστρου. Η έκρηξη, που διήρκεσε επί πολλές ώρες, δημιούργησε πλέον ένα νέο αστρονομικό ρεκόρ ισχύος και διάρκειας για τέτοιου είδους φαινόμενα.

Η έκρηξη (Gamma-Ray Burst ή εν συντομία GRB) προήλθε από ένα μακρινό γαλαξία σε απόσταση περίπου 3,6 δισεκατομμυρίων ετών φωτός, στην κατεύθυνση του αστερισμού του Λέοντα. Είχε ενέργεια τουλάχιστον 94 δισεκατομμυρίων ηλεκτρονιοβόλτ (GeV) ή περίπου 35 δισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από την ενέργεια του ορατού φωτός. Το φαινόμενο έγινε αρχικά αντιληπτό από τα διαστημικά τηλεσκόπια Fermi και Swift της NASA.


Διεθνής ομάδα επιστημόνων ξεκίνησε αμέσως την μελέτη της έκρηξης και όπως προκύπτει έχουμε να κάνουμε με την ισχυρότερη, φωτεινότερη και μεγαλύτερης διάρκειας έκρηξη ακτίνων γάμμα που έχει παρατηρηθεί μέχρι σήμερα από τη Γη. Οι ειδικοί αναφέρουν ότι η μόνη πιο ισχυρή έκρηξη που γνωρίζουμε είναι η Μεγάλη Έκρηξη από την οποία δημιουργήθηκε το Σύμπαν. Ας σημειωθεί ότι τα διαστημικά τηλεσκόπια εντοπίζουν περίπου 120 εκρήξεις γάμμα ετησίως.

Ευτυχώς έγινε πολύ μακριά

Η έκρηξη έλαβε την κωδική ονομασία GRB 130427A και έγινε όταν το Σύμπαν ήταν 9,9 δισ. ετών σε ένα γαλαξία που βρίσκεται σε απόσταση 3,7 δισ. ετών φωτός από εμάς. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ερευνητών η έκρηξη προήλθε από ένα άστρο με μάζα 20-30 φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ήλιου και είχε διάρκεια περίπου 20 ώρες.

Σύμφωνα με τους ειδικούς αν μια τέτοιας ισχύος έκρηξη γίνει σε απόσταση μικρότερη των χιλίων ετών φωτός από εμάς θα είχε καταστρέψει το στρώμα του όζοντος της ατμόσφαιρας αφήνοντας μας έρμαιο στην κοσμική ακτινοβολία η οποία κυριολεκτικά θα… έψηνε τη Γη. Η μελέτη δημοσιεύεται στο www.sciencemag.org.

Πάντως, ο καθηγητής αστρονομίας Πολ Ο’Μπράιαν του πανεπιστημίου του Λέστερ δήλωσε ότι «αυτές οι εκρήξεις μπορούν να συμβούν σε οποιοδήποτε γαλαξία οποιαδήποτε στιγμή. Δεν έχουμε κανένα τρόπο να τις προβλέψουμε». Όπως είπε, η πρόβλεψη είναι ότι «θα μπορούσε να συμβαίνει μια έκρηξη ακτίνων γάμμα αρκετά κοντά στη Γη για να μας βλάψει, κάθε 500 εκατομμύρια χρόνια. Κάποια στιγμή στην ιστορία της Γης πιθανότατα ακτινοβολήθηκε από μία τέτοια έκρηξη και κάτι ανάλογο θα συμβεί ξανά κάποτε στο μέλλον. Όμως η πιθανότητα να συμβεί όσο ζούμε, είναι πολύ μικρή».
news.in.gr - news.stanford.edu-physicsgg

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου