Τι γίνεται αν υπάρχει ένα σύμπαν;

Ο Lee Smolin, θεωρητικός φυσικός στο Ινστιτούτο Perimeter του Καναδά, σε ένα άρθρο του εξηγεί γιατί οι θεωρίες της κοσμολογίας που δείχνουν ότι το δικό μας σύμπαν είναι ένα μόνο από τα πολλά που υπάρχουν – η γνωστή θεωρία του πολυσύμπαντος – και ταυτόχρονα επιβάλουν την αντίληψη ότι δεν υπάρχει χρόνος, είναι λανθασμένες.




Ο Smolin αναφέρει εκεί πώς οι θεωρίες που περιγράφουν μυριάδες πιθανά σύμπαντα, με λιγότερες ή περισσότερες διαστάσεις και διάφορα είδη σωματιδίων και δυνάμεων, γίνονται ολοένα και πιο δημοφιλή τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο, σε ένα νέο του άρθρο που έκανε μαζί με τον βραζιλιάνο φιλόσοφο Roberto Angabeira Unger, ο Smolin πιστεύει ότι, παρά το γεγονός ότι υπάρχουν σοβαροί λόγοι για να συμπεράνουμε ότι ζούμε σε ένα διαχρονικό – αέναο πολυσύμπαν, αυτές οι θεωρίες και η ταυτόχρονη παραδοχή ότι ο χρόνος δεν είναι μια θεμελιώδης έννοια, είναι «βαθιά λαθεμένη».

Ο Smolin επισημαίνει στο άρθρο του γιατί ένα διαχρονικό πολυσύμπαν σημαίνει ότι οι νόμοι της φυσικής δεν καθορίζονται πλέον από το πείραμα, και πώς η σχέση μεταξύ των θεμελιωδών νόμων – που είναι μοναδικοί και εφαρμόζονται σε παγκόσμιο επίπεδο ξεκινώντας από θεμελιώδεις αρχές καθώς και λειτουργικοί νόμοι που είναι η βάση σε ότι παρατηρούμε – , είναι ασαφείς.

Ο Smolin προτείνει λοιπόν ένα νέο σύνολο αρχών που ελπίζει ότι με αυτές η επιστήμη θα ξεκινήσει μια νέα πορεία, όπου εμείς θα πρέπει να συμφιλιωθούμε με την ιδέα ενός νόμου που να ισχύει για ένα μόνο σύμπαν και ότι θα συμβαίνει μόνο μία φορά. Οι αρχές αυτές του Smolin αρχίζουν με την παραδοχή ότι υπάρχει μόνο ένα σύμπαν. Όπως εξηγεί ο ίδιος, «Αν υπάρχει μόνο ένα σύμπαν, τότε δεν υπάρχει λόγος για μια διάκριση σε νόμους και αρχικές συνθήκες, καθώς εμείς θέλουμε ένα νόμο για να εξηγήσει απλώς μία μόνο ιστορία του σύμπαντος.»

Αν αγκαλιάσουμε την ιδέα ότι υπάρχει μόνο ένα σύμπαν και ότι ο χρόνος είναι μια θεμελιώδης ιδιότητα της φύσης, τότε ανοίγεται η εξής δυνατότητα: οι νόμοι της φυσικής να εξελίσσονται με την πάροδο του χρόνου. Όπως γράφει ο Smolin, «Η αντίληψη της υπέρβασης των ορίων του χρόνου για να ανακαλύψουμε αλήθειες που κρατούν αιώνια είναι μια μη ρεαλιστική φαντασία

“Όταν η επιστήμη πετυχαίνει, αυτό που στην ουσία κάνουμε εμείς οι φυσικοί είναι να ανακαλύψουμε νόμους που αντέχουν στον χρόνο μέσα στο σύμπαν. Αυτή η άποψη νομίζουμε πως είναι αρκετή. Οτιδήποτε πέρα από αυτό είναι περισσότερο μια θρησκευτική παρότρυνση για υπερβατικότητες από όσο επιστήμη», συμπληρώνει ο Smolin.

PhysicsWorld