… όσο η Νεκρά Θάλασσα
Επιστήμονες που αναλύουν τα στοιχεία, τα οποία εδώ και χρόνια στέλνει στη Γη το διαστημικό σκάφος «Κασίνι» της NASA, έχουν πλέον σημαντικές ενδείξεις πως ο ωκεανός στο εσωτερικό του Τιτάνα, του μεγαλύτερου δορυφόρου του Κρόνου, είναι τόσο αλμυρός όσο η Νεκρά Θάλασσα στην Μέση Ανατολή.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Τζιουζέπε Μίτρι του γαλλικού Πανεπιστημίου της Ναντ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό αστρονομίας «Icarus» (Ίκαρος), μελέτησαν τα δεδομένα για τη βαρύτητα και την τοπογραφία του Τιτάνα, τα οποία έχει συλλέξει το «Κασίνι» εδώ και μια δεκαετία που επισκέπτεται στο σύστημα του Κρόνου.
Η νέα εκτίμηση περί αλμυρής θάλασσας στο εσωτερικό του, κάνει ακόμη πιο γοητευτικό και μυστηριώδες το μεγάλο φεγγάρι του γιγάντιου πλανήτη με τους δακτύλιους. Επίσης, η νέα μελέτη επιβεβαιώνει ότι ο εξωτερικός παγωμένος φλοιός του δορυφόρου είναι ιδιαίτερα άκαμπτος και οι πάγοι του συνεχώς στερεοποιούνται. Η σχετικά υψηλή πυκνότητα των υδάτων κάτω από αυτή την παγωμένη επιφάνεια αποδίδεται στην πολύ μεγάλη περιεκτικότητά τους σε άλατα, ανάλογη με αυτή της Νεκράς Θάλασσας.
«Πρόκειται για έναν υπερβολικά αλμυρό ωκεανό με βάση τα γήινα δεδομένα. Αυτή η διαπίστωση ίσως αλλάξει την έως τώρα άποψη ότι αυτός ο ωκεανός μπορεί να φιλοξενεί ζωή, αν και στο παρελθόν οι συνθήκες σε αυτόν ίσως υπήρξαν πολύ διαφορετικές», δήλωσε ο Τζιουζέπε Μίτρι.
Διεθνής διάκριση για την Αθηνά Κουστένη
Μία από τις σημαντικότερες επιστήμονες παγκοσμίως που μελετούν τον Τιτάνα και γενικότερα τους δορυφόρους του Κρόνου, η ελληνικής καταγωγής Αθηνά Κουστένη, η οποία από το 1980 ζει και εργάζεται στη Γαλλία, βραβεύτηκε από την Αμερικανική Αστρονομική Εταιρεία με το «Βραβείο Χάρολντ Μαζούρσκι» για «την ξεχωριστή συμβολή της στην πλανητική επιστήμη και εξερεύνηση».
Όπως αναφέρει το σκεπτικό της βράβευσης, η Αθηνά Κουστένη, που έχει ενεργή εμπλοκή στην αποστολή «Cassini-Huygens» σε Τιτάνα και Κρόνο, «έχει μία εντυπωσιακή επιστημονική ερευνητική καριέρα και έχει κάνει μείζονες συνεισφορές στην πλανητική επιστήμη». Το βραβείο θα απονεμηθεί τον Νοέμβριο, σε εκδήλωση στο Τούκσον της Αριζόνα.
Η ελληνίδα επιστήμονας γεννήθηκε στην Αθήνα, σπούδασε στη Γαλλία όπου πήρε το διδακτορικό της και σήμερα είναι διευθύντρια ερευνών στο Εθνικό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών (CNRS) της Γαλλίας και αστροφυσικός στο Αστεροσκοπείο του Παρισιού. Συνεργάζεται τόσο με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA), όσο και με την αμερικανική NASA. Μεταξύ άλλων, έχει συμμετάσχει στη συγγραφή δύο βιβλίων για τον Τιτάνα.
skai.gr – www.nasa.gov physicsgg
… Τιτάνα
Δεδομένα από το διαστημικό σκάφος Cassini, δείχνουν πως το κέλυφος του Τιτάνα, του μεγαλύτερου φεγγαριού του Κρόνου, αποτελείται από ένα συμπαγές στρώμα πάγου, με πάχος έως και 200 χιλιόμετρα. Ταυτόχρονα, από τα στοιχεία φαίνεται πως και το εσωτερικό του δορυφόρου, στο οποίο πιστεύεται πως κρύβεται ένας ωκεανός που ίσως να εμπεριέχει και πρωτόγονες μορφές ζωής, κρύβει κάποια εντυπωσιακά φαινόμενα.
Η ανακάλυψη έγινε έπειτα από τη λεπτομερή καταγραφή της βαρύτητας και της τοπογραφίας του Τιτάνα, και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature. Σύμφωνα με την ερευνητική ομάδα του πανεπιστημίου της Καλιφόρνια η οποία έκανε την ανακάλυψη, υπάρχει μία αρνητική συσχέτιση μεταξύ των βαρυτικών δεδομένων και των παρατηρήσεων της τοπογραφίας του δορυφόρου.
«Συνήθως, όταν πετάς πάνω από ένα βουνό, περιμένεις μια τοπική αύξηση της βαρύτητας εξαιτίας της περίσσιας μάζας από το βουνό. Στον Τιτάνα, όταν πετάμε πάνω από ένα βουνό, η βαρύτητα μειώνεται. Αυτή είναι μια πολύ περίεργη παρατήρηση», λέει ο καθηγητής Francis Nimmo, o οποίος ηγείται της ομάδας των ερευνητών.
Για να εξηγήσουν το φαινόμενο αυτό, οι επιστήμονες ανέπτυξαν ένα μοντέλο, στο οποίο κάθε εξόγκωμα στην επιφάνεια, έχει και δυσανάλογα μεγάλες «ρίζες» κάτω από αυτήν. Όπως το μεγαλύτερο μέρος από τα παγόβουνα κρύβεται κάτω από την επιφάνεια, έτσι και τα βουνά του Τιτάνα, εκτείνονται στο εσωτερικό του. Εικάζεται πως βαθιές ρίζες πάγου εισχωρούν στον ωκεανό που υπάρχει στο εσωτερικό του Τιτάνα. Από τη στιγμή που ο πάγος έχει μικρότερη πυκνότητα από το νερό, εξηγείται η μείωση στη βαρύτητα που παρατηρείται πάνω από τα βουνά του δορυφόρου. Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, το πάχος του κελύφους πάγου πρέπει να είναι τουλάχιστον 40 χιλιόμετρα, ενώ μπορεί να φτάνει και τα 200 χιλιόμετρα.
Ο λόγος για τη δημιουργία ενός κελύφους με τόσο μεγάλο πάχος παραμένει άγνωστος στους ερευνητές. Μια πιθανή εξήγηση θα μπορούσε να είναι πως ο ωκεανός εντός του Τιτάνα, είναι πιο παγωμένος από ό,τι πιστεύαμε μέχρι σήμερα.
Καθώς το κέλυφος αυτό θεωρείται πολύ ισχυρό, η επιφάνεια του Τιτάνα πρέπει να είναι λιγότερο γεωλογικά ενεργή από ό,τι νομίζαμε, με μικρότερες αλλαγές στην πάροδο του χρόνου. Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, θα πρέπει να υπάρχουν διαβρώσεις στο κέλυφος που να φτάνουν και τα 200 μέτρα βάθος.
Οι ερευνητές δε γνωρίζουν επίσης το λόγο για το σχηματισμό αυτών των παγόβουνων. Η άκρως ελλειπτική τροχιά του Τιτάνα γύρω από τον Κρόνο θα μπορούσε να δημιουργήσει παλιρροϊκά φαινόμενα, τα οποία θα μπορούσαν να ευθύνονται για αυτούς τους σχηματισμούς. Για την επίλυση όμως όλων των ερωτημάτων σχετικά με τον αινιγματικό αυτό δορυφόρο, θα χρειαζόταν μια διαστημική αποστολή αφιερωμένη σε αυτό το σκοπό.
naftemporiki.gr – www.jpl.nasa.gov
Επιστήμονες που αναλύουν τα στοιχεία, τα οποία εδώ και χρόνια στέλνει στη Γη το διαστημικό σκάφος «Κασίνι» της NASA, έχουν πλέον σημαντικές ενδείξεις πως ο ωκεανός στο εσωτερικό του Τιτάνα, του μεγαλύτερου δορυφόρου του Κρόνου, είναι τόσο αλμυρός όσο η Νεκρά Θάλασσα στην Μέση Ανατολή.
