Το μαγνητικό πεδίο του γαλαξία μας

… όπως το είδε το διαστημικό τηλεσκόπιο Planck


Το μαγνητικό αποτύπωμα του Γαλαξία μας

Έναν χάρτη που απεικονίζει το μαγνητικό πεδίο στο Γαλαξία μας με τη μεγαλύτερη έως σήμερα λεπτομέρεια δημοσίευσε μία διεθνής ομάδα αστροφυσικών, στηριζόμενη στα στοιχεία από το ευρωπαϊκό διαστημικό τηλεσκόπιο Πλανκ.
Πρωταρχική αποστολή για το Πλανκ ήταν η μελέτη της ακτινοβολίας υποβάθρου, της θερμικής ακτινοβολίας που αποτελεί τον απόηχο από τη Μεγάλη Έκρηξη που γέννησε το Σύμπαν πριν από 13.8 δισεκατομμύρια χρόνια.
Η ακτινοβολία υποβάθρου είναι το παλαιότερο φως στο Σύμπαν και σήμερα πιστεύουμε πως εκπέμφθηκε όταν το Σύμπαν είχε ηλικία 380.000 χρόνων και θερμοκρασία κατάλληλη ώστε τα ελεύθερα πρωτόνια και ηλεκτρόνια να συνενωθούν σε πυρήνες υδρογόνου, επιτρέποντας έτσι στο πρώτο φως να διαδοθεί.
Πέρα όμως από τη μεγάλη επιτυχία της παρατήρησης της ακτινοβολίας υποβάθρου με ασύγκριτη λεπτομέρεια, το Πλανκ ήταν εξοπλισμένο και με ένα όργανο παρατήρησης των σωματιδίων σκόνης που υπάρχουν στο Γαλαξία. Τα σωματίδια αυτά εκπέμπουν το δικό τους φως αφού θερμανθούν από το φως των κοντινών τους άστρων.
Παρατηρώντας την πόλωση του συγκεκριμένου φωτός οι επιστήμονες ήταν σε θέση να αποκρυπτογραφήσουν τον προσανατολισμό του μαγνητικού πεδίου του Γαλαξία, το οποίο είναι γνωστό πως είναι 100.000 φορές ασθενέστερο κατά μέσο όρο σε σύγκριση με αυτό της Γης.
Όπως ακριβώς όμως πολλά φαινόμενα στον πλανήτη μας μπορούν να εξηγηθούν μέσω του μαγνητικού του πεδίου, έτσι και στο Γαλαξία είναι εξίσου σημαντική η γνώση της συμπεριφοράς του.
Στο χάρτη φαίνεται ξεκάθαρα πως υπάρχουν ισχυρές μαγνητικές γραμμές παράλληλες με το επίπεδο του Γαλαξία, ενώ σχηματίζονται και αρκετοί έντονοι βρόχοι και σπείρες σε περιοχές με υψηλή συγκέντρωση αερίων και σκόνης.
«Η σκόνη συχνά παραμελείται στις μελέτες, πρέπει όμως να θυμόμαστε πως περιέχει τα ίδια υλικά από τα οποία σχηματίζονται οι βραχώδεις πλανήτες», υποστηρίζει ο καθηγητής Πίτερ Μάρτιν εκ μέρους του Καναδικού Ινστιτούτου Θεωρητικής Αστροφυσικής, που συμμετείχε στην έρευνα. «Παρατηρώντας τη σκόνη, το Πλανκ μας βοήθησε να κατανοήσουμε τη σύνθετη ιστορία του Γαλαξία και συνεπώς και της ζωής σε αυτόν», καταλήγει.
Το αποτύπωμα του μαγνητικού πεδίου του Γαλαξία θα δημοσιευτεί σε τέσσερα διαδοχικά άρθρα του επόμενου τεύχους του περιοδικού Astronomy & Astrophysics.
naftemporiki.gr - www.esa.int - sciencedaily