Αστερισμός και ο μύθος της Παρθένου-VIRGO

Παρθένος


Μετά το Λέοντα ο ζωδιακός αστερισμός που ακολουθεί είναι αυτός της Παρθένου. Είναι εξαιρετικά μεγάλος ως προς τον αριθμό των αστεριών του, που φτάνουν τα εκατόν είκοσι ορατά δια γυμνού οφθαλμού μια σκοτεινή νύκτα. Κατά το μήνα Μάιο και γενικότερα την άνοιξη βρίσκεται στο νότιο μέρος του ουρανού πάνω στη γραμμή της εκλειπτικής και είναι ορατός τις πρώτες νυχτερινές ώρες. Για να τον εντοπίσουμε πρέπει να ερευνήσουμε την περιοχή του ουρανού που βρίσκεται συμμετρικά του πολικού αστέρα ως προς τη Μεγάλη ’ρκτο. Αν και αποτελείται από πολλά αστέρια εντούτοις λίγα είναι λαμπρά οπότε δεν είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακός. Από τα αστέρια του μπορούμε να ξεχωρίσουμε τον Στάχυ άστρο πρώτου μεγέθους (1,2 για την ακρίβεια), που ξεχωρίζει μόνος του στην ευρύτερη περιοχή.

ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ.



Η Παρθένος δεν είναι άλλη από την κόρη της θεάς Δήμητρας, την Περσεφόνη, που απήχθη από τον Πλούτωνα στον ’δη. Παρόλα αυτά το όνομα της το οφείλει στην Παρθένο θεά Δήμητρα, οπότε κατά άλλους ταυτίζεται με την μητέρα και κατά άλλους με την κόρη. Όταν λοιπόν ο Πλούτωνας άρπαξε την Περσεφόνη η μητέρα της λυπήθηκε τόσο πολύ που διέταξε τη Γη να εμποδίσει κάθε ανθοφορία για να χαθεί κάθε ομορφιά. Έτσι ένας βαρύς χειμώνας σκέπασε όλο τον επάνω κόσμο και έφερε φοβερό λοιμό και δυστυχία. Ο Δίας μη μπορώντας να ανεχτεί την κατάσταση προσπάθησε να φέρει ένα συμβιβασμό και έπεισε τον Πλούτωνα να αφήνει ελεύθερη την Περσεφόνη για έξι μήνες στον πάνω κόσμο και να την κρατάει μαζί του για τους άλλους έξι. Μετά από αυτή τη συμφωνία η Δήμητρα επέτρεψε στη γη να ανθοφορήσει πάλι και αποφάσισε για τους έξι μήνες που θα βρίσκεται κοντά της η αγαπημένη της θυγατέρα να έχει καλοκαιρία οπότε έχουμε άνοιξη και καλοκαίρι και όσο θα λείπει στον ’δη η γη λυπημένη, να είναι άγονη


. Οι αρχαίοι Έλληνες φαντάζονταν την Παρθένο σα νεαρή αγγελόμορφη κόρη στον ουρανό να κρατά με το ένα της χέρι ένα κλαδί φοίνικα και με το άλλο ένα στάχυ αφού συνδέεται με το θερισμό και την καρποφορία της γης. Για αυτό μάλιστα πήρε την ονομασία που αναφέραμε το λαμπρότερο της άστρο, ο Στάχυς.

http://www.astrovox.gr

Ο μύθος της Παρθένου



O μύθος της Παρθένου
Ο αστερισμός της Παρθένου είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος αστερισμός, μετά την Ύδρα και γνωστός από την αρχαιότητα σε πολλούς λαούς, πάντα σχετικός με μια θηλυκή θεά. Οι μύθοι για την Παρθένο μετεξελίχθηκαν με τον καιρό. Σύμφωνα με τον Ησίοδο, η Τιτανίδα Αστραία (που ονομάζεται επίσης και Αστραπή), κόρη του Αστραίου και της Ηούς (Ηώς – η αυγή), πρόσφερε τη βοήθειά της στο Δία, όταν ξεκίνησε η Τιτανομαχία. Όταν ο πόλεμος τελείωσε η Αστραία ζήτησε από το Δία να παραμείνει παρθένα (δηλαδή να μην παντρευτεί). Ο Δίας της έκανε τη χάρη και ,για να την τιμήσει, την τοποθέτησε στον αστερισμό της Παρθένου και ανέθεσε σε εκείνη να μεταφέρει τον κεραυνό του.

Καθώς η Αστραία έγινε η θεά-τιμωρός που παρέδιδε τον κεραυνό του Διός στο στόχο του, ταυτίστηκε με τη θεά Δίκη, κόρη του Δία και της Θέμιδος, ακόμη και με τη Νέμεση, την αυστηρή θεά που προάγει το έργο της Δίκης. Έτσι λεγόταν ότι κάποτε ζούσε ανάμεσα στους ανθρώπους αλλά, όταν αυτοί έγιναν άδικοι, τους εγκατέλειψε και ανέβηκε και πάλι στον Ουρανό, όπου έγινε ο αστερισμός της Παρθένου. Αρχικά ο αστερισμός αυτός συμπεριλάμβανε και τον αστερισμό του Ζυγού, όπου η Παρθένος Αστραία κρατούσε στο δεξί της χέρι τη ζυγαριά, που αντιπροσωπεύει ο Ζυγός.
Στην αρχή λοιπόν η Παρθένος ήταν συνδυασμένη με την έννοια της δικαιοσύνης και της ακεραιότητας και συμπεριλάμβανε τον αστερισμό του Ζυγού. Από κάποια στιγμή και μετά -απροσδιόριστο πότε ακριβώς- συσχετίστηκε με τη γονιμότητα, την καλλιέργεια και την καρποφορία της γης και αποσυνδέθηκε από τη Δίκη και τη Νέμεση, καθώς και από τον αστερισμό του Ζυγού. Η έννοια της Παρθένου μετεξελίχθηκε και τελικά συσχετίστηκε με τη θεά Δήμητρα, θεά της καλλιέργειας της γης, της γεωργίας, της καρποφορίας και των σιτηρών.
Η Δήμητρα είναι κόρη του Κρόνου και της Ρέας και αδερφή του Δία. Οι μύθοι της διαδόθηκαν σε όλες τις περιοχές του τότε ελληνικού κόσμου, όπου ευδοκιμούν τα δημητριακά και ιδίως το σιτάρι (με προτίμηση την Ελευσίνα, τη Σικελία, την Καμπανία, την Κρήτη και την Πελοπόνησσο). Αυτή η θεά δίδαξε στους ανθρώπους τις γνώσεις της καλλιέργειας της γης και τους έδωσε τα δώρα των σιτηρών. Μια παράδοση αναφέρει ότι η Δήμητρα πλάγιασε με τον ήρωα Ιασίονα σε “χωράφι οργωμένο τρεις φορές” και από την ένωση αυτή γεννήθηκε ο Πλούτος.
Η πιο γνωστή όμως ιστορία, είναι αυτή της αρπαγής της Περσεφόνης. Η Δήμητρα από τους έρωτές της με το Δία γέννησε την αγαπημένη της Κόρη, την Περσεφόνη. Μητέρα και κόρη ήσαν αχώριστες μέχρι που ο θεός του Άδη, ο Πλούτωνας, ερωτεύτηκε την Περσεφόνη και θέλησε να την κάνει γυναίκα του. Με τη συγκατάθεση του Δία την άρπαξε μια μέρα που έπαιζε στους αγρούς της Νύσας και την έφερε στον Άδη. Η Δήμητρα απαρηγόρητη για το χαμό της κόρης της, την αναζητά παντού. Με τη βοήθεια της Εκάτης και του Ήλιου πληροφορείται τελικά που βρίσκεται η κόρη της. Οργισμένη με το Δία που βοήθησε την απαγωγή, εγκαταλείπει τον Όλυμπο κι παίρνοντας τη μορφή μιας γερασμένης γυναίκας έρχεται στην Ελευσίνα. Θλιμμένη για το χαμό της Περσεφόνης η Δήμητρα θρηνεί και στον πόνο της συμμετέχει όλη η φύση. Τα φυτά σταματούν να δίνουν καρπούς και μαραίνονται. Η γη γίνεται άγονη και οι άνθρωποι πεινούν.
Ο Δίας στέλνει τον Ερμή στον Άδη, για να καλοπιάσει τον Πλούτωνα, και να φέρει πίσω την Περσεφόνη παύοντας τη θλίψη της Δήμητρας. Ο Πλούτωνας δέχεται να την αφήσει, όμως πριν φύγει της δίνει κρυφά να φάει μερικούς σπόρους από ρόδι, σύμβολο γάμου και γονιμότητας. Πράγματι ο Ερμής την οδηγεί πίσω στη μητέρα της, που τη δέχεται με μεγάλη αγαλλίαση. Όμως η Περσεφόνη δεν μπορεί να μείνει για πάντα κοντά στη Δήμητρα γιατί είχε δεχθεί τροφή από τον Άδη κι έπρεπε να επιστρέψει. Με την παρέμβαση του Δία και της Εκάτης, οι θεές συμφωνούν να περνά η Περσεφόνη το μισό του χρόνου στον Άδη με το σύζυγό της και το υπόλοιπο μισό με τη μητέρα της.
Η Δήμητρα κατόπιν σταμάτησε την αφορία κι έκανε πάλι να βλαστήσουν τα χωράφια και να γεμίσουν καρπούς. Και δίδαξε στους ανθρώπους τις ιερές τελετές της γης και τα ιερά μυστήρια που τελούνται στην Ελευσίνα προς τιμήν της καρποδότρας θεάς, της κόρης της και του συζύγου της. Κι από τότε κάθε άνοιξη η Περσεφόνη επιστρέφει στην μητέρα της και όλη η γη βλασταίνει ενω το φθινόπωρο που επιστρέφει στον Άδη η γη μένει άκαρπη κι έρχεται ο μελαγχολικός χειμώνας. Σύμβολα της Δήμητρας είναι η παπαρούνα, το δρεπάνι και το στάχυ. Το λαμπρότερο αστέρι του αστερισμού της Παρθένου λέγεται επίσης Στάχυ.
Προς τιμήν της θεάς γίνονταν τα Προαρκτούρια, εορτή σε πολλές ελληνικές πόλεις. Μερικοί τα ταυτίζουν με τα Προαρητούρια, που γιορτάζονταν στις 5 Πυανεψίωνος (19/9) στην Ελευσίνα για την εξασφάλιση πανελλαδικής ευφορίας της γης πριν το όργωμα. Ίσως το όνομα Προαρκτούρια να αναφέρεται στον αστέρα Αρκτούρο από τον αστερισμό του Βοώτη, που βρίσκεται πλάι στην Παρθένο. Ο Αρκτούρος, το Στάχυ και ο Βασιλίσκος (από τον αστερισμό του Λέοντος) σχηματίζουν ένα μεγάλο τρίγωνο στον ουρανό που βοηθά τον προσανατολισμό.
Στη ρωμαϊκή εποχή ο αστερισμός της Παρθένου συσχετιζόταν με το ρωμαϊκό αντίστοιχο της θεάς Δήμητρας, την Ceres, και οι Ρωμαίοι είχαν καθιερώσει μεγάλη εορτή γονιμότητας προς τιμήν της γύρω στα μέσα Απριλίου. Στην Αίγυπτο η Παρθένος συνδεόταν με κάποιες πλευρές της μεγάλης ζωογόνας θεάς Ίσιδας, συζύγου του Οσίριδος, θεά επίσης σχετική με τη γονιμότητα και την καρποφορία της γης γύρω από το Νείλο. Για τους Ασσύριους ήταν η Βααλίτα, η σύζυγος του θεού Βάαλ, θεού συγγενικού με το Διόνυσο.