Παρασκευή 26 Ιουλίου 2013

Γύρω από τον Κρόνο (από την αποστολή Cassini), Around Saturn (from Cassini Mission)






Το εντυπωσιακό βίντεο που ακολουθεί δημιουργήθηκε από μια συλλογή 200.000 και πλέον φωτογραφιών του Κρόνου (των δακτυλίων και των δορυφόρων του), που συνέλεξε το διαστημικό σκάφος της NASA Cassini από το το 2005 μέχρι το 2013.



This video shows a selection from more than 200.000 pictures taken by the Cassini Spacecraft around Saturn's Rings in a period between 2005 and 2013. music: Dmitri Shostakovich - Jazz Suite No.2: VI. Waltz 2 - Armonie Symphony Orchestra (thanks to Erica Alberti for suggestion). Ιmage from Cassini--Huygens spacecraft mission to the Saturn system by NASA and European Space Agency.




Ένα νέο κοσμικό μυστήριο απασχολεί τους αστρονόμους




Αστραπιαίες πανίσχυρες εκπομπές ραδιοκυμάτων έξω από τον γαλαξία μας είναι το νέο κοσμικό μυστήριο το οποίο καλούνται να εξηγήσουν οι επιστήμονες.

Μια διεθνής ομάδα αστρονόμων εντόπισε τέσσερις αστραπιαίας ταχύτητας μυστηριώδεις εκπομπές υψηλής ενέργειας ραδιοκυμάτων, που προέρχονται έξω από τον γαλαξία μας και φαίνεται να προκλήθηκαν σε απόσταση δισεκατομμυρίων ετών φωτός, όταν το σύμπαν είχε ηλικία έξι έως δέκα δισεκατομμυρίων ετών.

Πρόκειται για μία από τις σημαντικότερες ανακαλύψεις στο πεδίο της ραδιο-αστρονομίας κατά τις τελευταίες δεκαετίες.

Οι επιστήμονες αναρωτιούνται για την πηγή αυτών των αινιγματικών ραδιοεκπομπών, οι οποίες, σύμφωνα με της εκτιμήσεις, προέρχονται από κάποιο κατακλυσμικό γεγονός, όπως τη σύγκρουση και συγχώνευση δύο μαγνητικών άστρων νετρονίων (των λεγόμενων «μάγναστρων»).

Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι το φαινόμενο προδίδει ένα από τα πιο ακραία καταστροφικά συμβάντα στην αστροφυσική, καθώς πιστεύεται ότι η πηγή των ραδιοεκπομπών εμπλέκει πολύ μεγάλες ποσότητες μάζας ή ενέργειας. Η πρώτη παρόμοια «έκρηξη» γρήγορων ραδιοκυμάτων (Fast Radio Burst ή FRB) άγνωστης προέλευσης παρατηρήθηκε το 2007 και ίσως μια δεύτερη το 2012, αλλά οι επιστήμονες δεν ήταν έως σήμερα σίγουροι αν όντως είχαν πέσει πάνω σε ένα αστροφυσικό φαινόμενο. Όμως, αυτή τη φορά, ο εντοπισμός τεσσάρων ίδιων «εκρήξεων» απομακρύνει κάθε αμφιβολία ότι πρόκειται πράγματι για ένα νέο κοσμικό μυστήριο.

Οι αστρονόμοι δεν αποκλείουν πλέον ότι τέτοιες πηγές ραδιοκυμάτων είναι πολύ συχνές και πιθανώς να συμβαίνουν σε κάθε γαλαξία μία φορά κάθε 1.000 χρόνια. «Ίσως συμβαίνουν κάθε δέκα δευτερόλεπτα κάπου στον ουρανό, διαρκώντας το ένα δέκατο του χρόνου που χρειάζεται για να ανοιγοκλείσει κανείς τα μάτια του. Όμως, με τα υπάρχοντα τηλεσκόπια, θα πρέπει να είμαστε πολύ τυχεροί για να κοιτάξουμε στο σωστό σημείο του ουρανού τη σωστή στιγμή», δήλωσε ο Μάικλ Κράμερ, διευθυντής του Ινστιτούτου Ραδιοαστρονομίας Μαξ Πλανκ της Βόννης.


Τα μάγναστρα θεωρούνται μία πιθανή πηγή αυτών των ραδιο-εκπομπών, πιθανώς όταν αποχωρίζονται από το πανίσχυρο μαγνητικό πεδίο τους και καταρρέουν βαρυτικά, μετατρεπόμενα σε μαύρη τρύπα, οπότε είναι σε θέση να απελευθερώσουν περισσότερη ενέργεια μέσα σε ένα χιλιοστό του δευτερολέπτου από ό,τι ο Ήλιος μας σε ένα εκατομμύριο χρόνια.


http://www.newsbomb.gr

Δευτέρα 22 Ιουλίου 2013

Δέκα χιλιάδες αστεροειδείς και κομήτες γύρω από τη Γη




Έφθασαν πια τους 10.000 οι αστεροειδείς και κομήτες που έχουν εντοπιστεί να γυροφέρνουν τη Γη.Το 98% των κοντινών στη Γη αντικειμένων έχουν ανακαλυφθεί από παρατηρητήρια της NASA.

Τα 10.000 έφθασαν πλέον τα ουράνια σώματα -αστεροειδείς και κομήτες- που έχουν ανακαλυφθεί ότι περνούν κοντά από τη Γη. Το ιστορικό ορόσημο επιτεύχθηκε με την ανακάλυψη του αστεροειδούς 2013 MZ5, όπως ανακοίνωσε η NASA, η οποία διαθέτει το ειδικό πρόγραμμα παρακολούθησης διαστημικών αντικειμένων κοντινών στη Γη (Near - Earth Object Program ή εν συντομία ΝΕΟ).

"Η ανακάλυψη 10.000 αντικειμένων κοντά στη Γη αποτελεί σημαντικό ορόσημο", δήλωσε ο εκπρόσωπος του προγράμματος ΝΕΟ Λίντλεϊ Τζόνσον. "Όμως, υπάρχουν τουλάχιστον δεκαπλάσια αντικείμενα που απομένει να εντοπιστούν, προτού καθησυχαστούμε ότι έχουμε βρει οποιοδήποτε αντικείμενο θα μπορούσε να πέσει στη Γη και να προξενήσει σημαντική ζημιά στους πολίτες του πλανήτη μας", πρόσθεσε.

Το 98% των κοντινών στη Γη αντικειμένων έχουν ανακαλυφθεί από παρατηρητήρια της NASA. Ο Νο 10.000 στη σχετική λίστα, ο αστεροειδής 2013 MZ5, έχει μήκος περίπου 300 μέτρων και η τροχιά του δεν πλησιάζει πολύ τον πλανήτη μας, οπότε δεν θεωρείται δυνητικά απειλητικός. Ανακαλύφθηκε στις 18 Ιουνίου με το τηλεσκόπιο Pan-STARRS-1 στη Χαβάη.

Ως αντικείμενα ΝΕΟ (Near - Earth Objects) θεωρούνται οι αστεροειδείς και κομήτες που, κατά την περιφορά τους, πλησιάζουν τη Γη σε απόσταση μικρότερη των 45 εκατ. χιλιομέτρων. Οι διαστάσεις τους ποικίλουν από λίγα μέτρα έως 41 χιλιόμετρα για τον μεγαλύτερο αστεροειδή, τον 1036 Γανυμήδη.


Το πρώτο αντικείμενο ΝΕΟ ανακαλύφθηκε το 1898 και για τον επόμενο αιώνα δεν είχαν ανακαλυφθεί πάνω από 500 ακόμα. Όμως, μετά το 1998, όταν η NASA έθεσε σε εφαρμογή το Πρόγραμμα ΝΕΟ, με επικεφαλής τον Ντον Γιέομανς, ο αριθμός των ανακαλύψεων αυξήθηκε κατακόρυφα για να φθάσει πλέον τις 10.000.

Καθώς, νέα συστήματα παρατήρησης του ουρανού έρχονται να προστεθούν στα ήδη υπάρχοντα, οι αστρονόμοι αρχίζουν σταδιακά να αποκτούν μια πιο καθαρή εικόνα για το ποιές είναι οι δυνητικές απειλές για τη Γη. Σήμερα, οι κυριότερες ομάδες παρατήρησης ΝΕΟ (υπό την εποπτεία της NASA) είναι το Catalina Sky Survey, το Pan-STARRS του πανεπιστημίου της Χαβάης και το LINEAR του πανεπιστημίου ΜΙΤ.

Από τα 10.000 ήδη γνωστά σώματα ΝΕΟ, περίπου το ένα στα δέκα (ποσοστό 10%) είναι μεγαλύτερα από ένα χιλιόμετρο, μέγεθος που κρίνεται αρκετό για να προκαλέσει παγκοσμίου επιπέδου καταστροφές (ακόμα και πλήρη εξαφάνιση του ανθρώπινου πολιτισμού), αν πέσει στη Γη. Ευτυχώς, σύμφωνα με τη NASA, κανένα από αυτά τα μεγάλα σώματα προς το παρόν δεν φαίνεται να αποτελεί άμεση απειλή, αν και εκτιμάται ότι μερικές δεκάδες μεγάλα σώματα δεν έχουν ακόμα ανακαλυφθεί.

Η μεγάλη πλειονότητα των ΝΕΟ είναι μικρότερα από ένα χιλιόμετρο και ο αριθμός τους είναι τόσο μεγαλύτερος, όσο το μέγεθος τους μικραίνει. Έτσι, εκτιμάται ότι υπάρχουν περίπου 15.000 σώματα με μέγεθος 140 μέτρων (περίπου όσο ένα γήπεδο) και πάνω από ένα εκατομμύριο με μέγεθος 30 μέτρων.

Για να προκληθεί σημαντική καταστροφή σε μια κατοικημένη περιοχή, αυτή πρέπει να πληγεί από σώμα τουλάχιστον 30 μέτρων. Περίπου το 30% των σωμάτων μεγέθους 140 μέτρων έχουν βρεθεί και μόνο το 1% των σωμάτων μεγέθους 30 μέτρων, συνεπώς πολλά ακόμα πρέπει να ανακαλυφθούν για να κοιμόμαστε πιο ήσυχοι.




http://news247.gr

Σάββατο 20 Ιουλίου 2013

Γιατί το φετινό καλοκαίρι είναι το πιο δροσερό των τελευταίων χρόνων!







Μέτριες έως χαμηλές οι θερμοκρασίες για την εποχή, ενώ ο καιρός σε τίποτα δε θυμίζει τα εξοντωτικά κύματα καύσωνα των προηγούμενων ετών, γεγονός που έχει τραβήξει την προσοχή των επιστημόνων...
Οπως αναφέρει σχετικό άρθρο της εφημερίδας το Εθνος, η θερμοκρασία ακόμη και στο κέντρο της Αθήνας, που τα προηγούμενα χρόνια ήταν καμίνι, φέτος δεν ξεπέρασε τους 35 βαθμούς Κελσίου.

Σύμφωνα με τους μετεωρολόγους, η καλοκαιρινή δροσιά άφορά όχι μόνο την Ελλάδα, αλλά και άλλες χώρες της Δυτικής Ευρώπης και αποδίδουν το φαινόμενο στην υπερθέρμανση των πολων.

Συγκεκριμένα το λιώσιμο των πάγων της Αρκτικής που έχει αυξηθεί αρκετά τα τελευταία χρόνια, αλλάζει τη θερμοκρασία του ωκεανού και κατ' επέκταση τη διεύθυνση των αέριων μαζών της ανώτερης ατμόσφαιρας, με αποτέλεσμα, οι ψυχροί άνεμοι της Αρκτικής να φτάνουν πολύ πιο νότια απ' ότι τα προηγούμενα χρόνια, ρίχνοντας αισθητά τη θερμοκρασία σε χώρες που συνήθως αυτή την εποχή μαστίζοντας από τον καύσωνα.

Οσο για το πού θα κυμανθούν οι θερμοκρασίες τον Αύγουστο, το κλιματικό μοντέλο που δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα www.meteoclub.gr, αναφέρει ότι θα κυμανθούν κοντά στις μέσες τιμές. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει η εφημερίδα το Εθνος, το πρώτο και το τελευταίο δεκαήμερο του Αυγούστου, ο υδράργυρος θα βρίσκεται λίγο πιο κάτω από τον μέσο όρο, ενώ από τις 10 έως τις 20 Αυγούστου, υπάρχει μία πιθανότητα μίνι καύσωνα με τη θερμοκρασία ωστόσο να μην ξεπερνά τους 40 βαθμούς Κελσίου.

Πέμπτη 18 Ιουλίου 2013

Kip Thorne - "Σκουληκότρυπα" το πέρασμα στα μονοπάτια του χωροχρόνου...




Ο Kip Thorne προσαρμόζει τις θεωρίες του για τον χωροχρόνο, τις μαύρες τρύπες και τις σκουληκότρυπες στο σενάριο Χολιγουντιανής ταινίας επιστημονικής φαντασίας.



Οι συζητήσεις για τις σκουληκότρυπες και η δυνατότητα να τις διασχίσουμε πραγματοποιώντας ταξίδι στο χρόνο θα βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη από τις 7 Νοεμβρίου του 2014, όταν θα κυκλοφορήσει η ταινία επιστημονικής φαντασίας με τίτλο«Interstellar», βασισμένη στην έρευνα του θεωρητικού φυσικού .



Σκηνοθέτης της ταινίας θα είναι ο Christopher Nolan, ο οποίος σκηνοθέτησε τις 3 ταινίες της σειράς ταινιών του Μπάτμαν – η μια από αυτές, “Ο Σκοτεινός Ιππότης”, υπήρξε μία από τις μεγαλύτερες εισπρακτικές επιτυχίες όλων των εποχών. Με πρωταγωνιστές τους ηθοποιούς Matthew McConaughey, Anne Hathaway, Jessica Chastain και Michael Caine θα δημιουργήσει «ένα ηρωικό ταξίδι στα πιο απομακρυσμένα σύνορα της επιστημονικής γνώσης μας».



Όμως, το πραγματικό αστέρι της ταινίας, θα είναι Kip Thorne. Ο 73-χρονος επιστήμονας είναι γνωστός για την τεράστια συνεισφορά του στην θεωρία της σχετικότητας του Αϊνστάιν. Η ταινία θα βασίζεται σε μια από τις μεγάλες ιδέες του Thorne – σχετικά με τις σκουληκότρυπες και την δυνατότητα να ταξιδέψει κανείς διαμέσου αυτών στον χωρόχρονο.



Πάντως, δεν είναι η πρώτη φορά που ο Kip Thorne εμπλέκεται (έμμεσα έστω …) με σενάριο κινηματογραφικής ταινίας.
Πρόκειται για την ταινία του 1997, «Contact», με σκηνοθέτη τον Robert Zemeckis και πρωταγωνίστρια την Jodie Foster.
Το σενάριο αυτής της ταινίας βασίστηκε στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Carl Sagan.
Όταν λοιπόν ο Carl Sagan έγραφε το βιβλίο του (1984) θέλοντας να είναι όσο το δυνατόν επιστημονικά ακριβέστερος, ζήτησε τη βοήθεια του Kip Thorne.
O ίδιος ο Kip Thorne περιγράφει στο βιβλίο του “Μαύρες Τρύπες και Στρεβλώσεις του Χρόνου”:



«… Το μυθιστόρημα ήταν ευχάριστο, αλλά ο Carl τα είχε μπλέξει λιγάκι.
Είχε βάλει την ηρωίδα του Eleanor Arroway να καταδύεται σε μια μαύρη τρύπα κοντά στη Γη, να ταξιδεύει στον υπερχώρο, όπως φαίνεται στο σχήμα και να αναδύεται, μια ώρα αργότερα, κοντά στον αστέρα Βέγα, σε απόσταση 26 ετών φωτός από τη Γη.




Ο Carl, όντας μη ειδικός στη σχετικότητα δεν γνώριζε τις συνέπειες των μικρών διαταραχών.
Είναι αδύνατο να ταξιδέψει κανείς μέσω του υπερχώρου από το κέντρο μιας μαύρης τρύπας σε ένα άλλο μέρος του σύμπαντός μας.



Κάθε μαύρη τρύπα βομβαρδίζεται διαρκώς από πολύ μικρής έντασης ηλεκτρομαγνητικές διακυμάνσεις κενού και πολύ μικρές ποσότητες ακτινοβολίας. Καθώς αυτές οι διακυμάνσεις και οι ακτινοβολία πέφτουν μέσα στην τρύπα, επιταχύνονται εξαιτίας της βαρύτητάς της, αποκτώντας τεράστια ενέργεια. Στη συνέχεια, πέφτοντας σαν βροχή, καταστρέφουν κάθε “μικρό κλειστό σύμπαν” ή “σήραγγα” ή οποιοδήποτε άλλο μέσο με το οποίο θα αποπειραθεί κανείς να ξεκινήσει το ταξίδι του στον υπερχώρο.


Οι υπολογισμοί ήταν κατηγορηματικοί: κάθε μεταφορικό μέσο που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για ταξίδι στον υπερχώρο διαλύεται από την καταστροφική “βροχή” προτού ξεκινήσει. Έπρεπε να γίνουν κάποιες αλλαγές στο μυθιστόρημα του Carl.



Στην επιστροφή μας από τη Σάντα Κρουζ, κάπου δυτικά από το Φρέζνο και ενώ διασχίζουμε τον αυτοκινητόδρομο 5, μου ήρθε μια ξαφνική ιδέα. Θα μπορούσε ίσως ο Carl να αντικαταστήσει στο μυθιστόρημά του τη μαύρη τρύπα με μια σκουληκότρυπα μέσα στον υπερχώρο (…)Καμιά όμως από τις σκουληκότρυπες που είχαν βρεθεί θεωρητικά μέχρι τότε – πριν από το ταξίδι μου στη Σάντα Κρουζ το 1985 – δεν ταίριαζε στο μυθιστόρημα του Carl Sagan, επειδή καμιά τους δεν μπορούσε να διασχίσει κάποιος με ασφάλεια…»



Έτσι το μυθιστόρημα του Carl Sagan προκάλεσε την επιστημονική περιέργεια του Kip Thorne, o οποίος με τη βοήθεια του μεταπτυχιακού του φοιτητή Mike Morris, άρχισε να διερευνά το πρόβλημα στα σοβαρά.
Μια από τις συνθήκες που ήθελε να επιβάλλει ο Thorn στην διαπερατή σκουληκότρυπά του ήταν να μην είναι δυνατή η γρήγορη αποκοπή της, όπως συμβαίνει με την γέφυρα Einstein – Rosen ή το κλείσιμό της μόλις επιχειρήσουμε να την διασχίσουμε, όπως συμβαίνει με την ιδιομορφία Kerr.
Προκειμένου να διατηρηθεί ανοικτός ο λαιμός της σκουληκότρυπας χρειαζόταν εξωτερική βοήθεια από μια άγνωστη μορφή ύλης την οποία ο Thorne ονόμασε εξωτική ύλη (καμιά σχέση με την αντιύλη). Kαι πράγματι τι άλλο θα μπορούσε να είναι ύλη με αρνητική μάζα !


Ο Thorne είχε γράψει ήδη στον Carl Sagan εξηγώντας πως:
« … η ηρωίδα του δεν μπορούσε να χρησιμοποιήσει μαύρες τρύπες για να πραγματοποιεί ταχύτατα διαστρικά ταξίδια. Αντί αυτού του πρότεινα να βάλει την ηρωίδα του να χρησιμοποιεί σκουληκότρυπες, ενώ παράλληλα κάποιο άλλο πρόσωπο του μυθιστορήματος να ανακαλύπτει ότι μπορεί πράγματι να υπάρχει εξωτική ύλη η οποία θα κρατά ανοικτές τις σκουληκότρυπες. Ο Carl δέχθηκε ευχαρίστως την πρότασή μου και την υιοθέτησε στην τελική μορφή του μυθιστορήματός του που είχε τίτλο Contact….»


Σκηνή από την ταινία “Contact”. H Jodie Foster, ως Eleanor Arroway, διασχίζει μια σκουληκότρυπα.

Πηγή:http://xibalbaawe.blogspot.gr/

Τρίτη 16 Ιουλίου 2013

ΥΠΕΡΚΑΙΝΟΦΑΝΕΙΣ ΑΣΤΕΡΕΣ(Supernova)



Ο όρος υπερκαινοφανείς αστέρες ή σουπερνόβα (supernova) αναφέρεται σε διάφορους τύπους αστρικών εκρήξεων που παράγουν εξαιρετικά φωτεινά αντικείμενα, αποτελούμενα από πλάσμα, των οποίων η φωτεινότητα αδυνατίζει μέχρι του σημείου της αφάνειας μέσα σε λίγους μήνες. Υπάρχουν δύο διαφορετικοί δρόμοι για αυτή την κατάληξη: είτε όταν ένας αστέρας μεγάλης μάζας παύει να παράγει ενέργεια στον πυρήνα του και καταρρέει κάτω από τη δύναμη της ίδιας του της βαρύτητας (υπερκαινοφανής Τύπου Ib και Τύπου II), είτε όταν ένας λευκός νάνος που συγκεντρώνει υλικό από ένα αστέρα συνοδό φτάσει στο Όριο Chandrasekhar και υποστεί θερμοπυρηνική έκρηξη (υπερκαινοφανής Τύπου Ia). Και στις δύο αυτές περιπτώσεις η έκρηξη εκτινάσσει μεγάλο μέρος του αστρικού υλικού με μεγάλη δύναμη. Οι υπερκαινοφανείς Τύπου Ia πιστεύεται ότι έχουν παντού την ίδια μέγιστη απόλυτη λαμπρότητα (απόλυτο μέγεθος), και έτσι χρησιμεύουν ως δείκτες-υπολογιστές τεράστιων (κοσμολογικών) αποστάσεων στο Σύμπαν. Αντιθέτως, οι υπερκαινοφανείς Τύπου Ib και II έχουν ποικίλες απόλυτες λαμπρότητες, ανάλογα με τη μάζα του αστέρα που τους παράγει, του λεγόμενου προγεννήτορα (αστέρα).

Η έκρηξη υπερκαινοφανούς δημιουργεί ένα κύμα στον γύρω χώρο, αφήνοντας ένα είδος νεφελώματος που είναι γνωστό ως υπόλειμμα υπερκαινοφανούς. Οι εκρήξεις σουπερνόβα είναι η κύρια πηγή όλων των βαρύτερων του οξυγόνου στοιχείων, και η μοναδική πηγή πολλών σημαντικών στοιχείων. Για παράδειγμα, όλο το ασβέστιο στα κόκαλά μας και όλος ο σίδηρος του οργανισμού μας έχουν παραχθεί σε κάποια έκρηξη υπερκαινοφανούς, εδώ και εκατομμύρια χρόνια. Η έκρηξη μεταφέρει αυτά τα βαριά στοιχεία στο μεσοαστρικό χώρο, εμπλουτίζοντας τα μοριακά νέφη (αστρική σκόνη ή αστρόσκονη) που αποτελούν την πρώτη ύλη για τον σχηματισμό των αστέρων και των πλανητών. Αυτή η διαδικασία εμπλουτισμού είναι που καθόρισε τη σύνθεση του Ηλιακού Συστήματος πριν από 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια, και τελικά έκανε εφικτή τη χημεία της ζωής στη Γη. Κάθε άτομο του σώματός μας, κάθε μόριο του αέρα που αναπνέουμε δημιουργήθηκαν σ' ένα άστρο κι έφτασαν ως εδώ με μια έκρηξη υπερκαινοφανούς. Κατά μια έννοια, είμαστε κυριολεκτικά «παιδιά των αστεριών».

Η έκρηξη υπερκαινοφανούς δημιουργεί ασύλληπτα μεγάλες θερμοκρασίες, και κάτω από τις σωστές συνθήκες, οι αντιδράσεις σύντηξης που λαμβάνουν χώρα μπορούν να δημιουργήσουν ορισμένα από τα βαρύτερα στοιχεία, όπως το καλιφόρνιο.

Οι επιπτώσεις μιας πολύ κοντινής έκρηξης σουπερνόβα θα ήταν καταστροφικές για τη ζωή πάνω στη Γη. Το ωστικό κύμα από μια τέτοια έκρηξη μπορεί να καταστρέψει το προστατευτικό στρώμα του όζοντος. Χωρίς το όζον η ζωή στη στεριά και στα ρηχά νερά θα είναι εκτεθειμένη στις υπεριώδεις ακτινοβολίες, οι οποίες καταστρέφουν το D.N.A. των ζωντανών οργανισμών. Για να γίνει όμως αυτό θα πρέπει να αστέρια αυτά να βρίσκονται σε απόσταση ίση ή μικρότερη από 500 έτη φωτός. Μέχρι στιγμής στην ανθρώπινη ιστορία καμία έκρηξη σουπερνόβα δεν ήταν τόσο κοντά. Η πιο κοντινή έκρηξη που παρατηρήθηκε στην Ιστορία της ανθρωπότητας σημειώθηκε το 1054 στον αστερισμό Ταύρο και ξέσπασε από απόσταση 6.300 ετών φωτός. Στην Προϊστορία, η έκρηξη που δημιούργησε τον αστέρα νετρονίων Geminga στον αστερισμό Δίδυμοι πρέπει να έγινε σε απόσταση περίπου 510 ετών φωτός από τη Γη. Υπολογίζεται πως στα επόμενα 1.000 χρόνια κάποια από τα αστέρια που απέχουν μόλις μερικές εκατοντάδες έτη φωτός, όπως ο Μπετελγκέζ που απέχει από εμάς 427 έτη φωτός, θα εκραγούν πιθανότατα ως υπερκαινοφανείς.

Nova στα λατινικά σημαίνει «νέα» και αναφέρεται σε αυτό που μοιάζει να είναι ένα πολύ φωτεινό νέο αστέρι (το ουσιαστικό stella στη Λατινική, που σημαίνει αστέρας, είναι θηλυκό) στην ουράνια σφαίρα. Οι αστρονόμοι του Μεσαίωνα, μη γνωρίζοντας ότι παρατηρούσαν μια έκρηξη, θεωρούσαν ότι επρόκειτο για την εμφάνιση ενός νέου αστεριού, εξ ου και το όνομα, που πρωτοχρησιμοποιήθηκε απ' τον Τύχο Μπράχε. Το πρόθεμα «υπερ-» ("Super") ξεχωρίζει αυτό το γεγονός από τους απλούς καινοφανείς αστέρες ή νόβες (novae), που είναι αστρικές εκρήξεις οι οποίες επίσης σχετίζονται με την αύξηση της φωτεινότητας ενός είδους διπλού αστέρα, αλλά σε μικρότερη κλίμακα και μέσω ενός διαφορετικού μηχανισμού. Παρ' όλα αυτά είναι λάθος να θεωρούμε τη σουπερνόβα ένα νέο αστέρι, επειδή στην πραγματικότητα είναι ο θάνατος ενός αστεριού (η τουλάχιστον η ριζική μετατροπή του σε κάτι τελείως διαφορετικό, ένα αστρικό πτώμα).

Παρασκευή 12 Ιουλίου 2013

Περιπλανώμενο άστρο σηκώνει κύμα καθώς πλέει στο Διάστημα



Η εικόνα ελήφθη στο υπέρυθρο τμήμα του φάσματος και αντιστοιχήθηκε σε ορατά χρώματα (Φωτογραφία: NASA/JPL-Caltech )


Ουάσινγκτον
Όπως η πλώρη ενός πλοίου σχηματίζει ένα κύμα που προπορεύεται στη θάλασσα, ένα γιγάντιο άστρο που περιπλανιέται στο διαστρικό κενό απαθανατίστηκε να δημιουργεί ένα κύμα καθώς περνά μέσα από σύννεφα αερίου και σκόνης.

Το άστρο Ζήτα στον αστερισμό του Οφιούχου, 20 φορές πιο βαρύ και 80.000 φορές πιο λαμπρό από τον Ήλιο, πιστεύεται ότι ανήκε κάποτε σε ένα δυαδικό σύστημα, βρισκόταν δηλαδή σε τροχιά γύρω από ένα άλλο, ακόμα μεγαλύτερο άστρο. Όμως αυτός ο γιγάντιος σύντροφος έφτασε κάποτε στο τέλος της ζωής του, οπότε εξερράγη και έσπρωξε μακριά του το Ζήτα του Οφιούχου.

Έκτοτε, το μοναχικό πια άστρο τρέχει μέσα σε σύννεφα αερίου και σκόνης με ταχύτητα 24 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο.

Η νέα εικόνα ελήφθη με το υπέρυθρο διαστημικό τηλεσκόπιο Spitzer της NASA. Δείτε την σε πλήρη ανάλυση.

Το κρουστικό κύμα που σχηματίζει το άστρο απουσιάζει εντελώς από εικόνες στο ορατό μέρος του φάσματος, ωστόσο η υπέρυθρη ακτινοβολία του αντιστοιχήθηκε εδώ με ορατά χρώματα. Το Ζήτα του Οφιούχου είναι το γαλάζιο άστρο στο κέντρο.

Καθώς το άστρο περνά μέσα από τη διαστρική σκόνη, η οποία φαίνεται μπλε, τα σωματίδια που εκτοξεύει διαρκώς στο διάστημα, γνωστά ως αστρικός άνεμος, σπρώχνουν απότομα το διαστρικό υλικό και σχηματίζουν κύματα. Οι περιοχές του κύματος που υφίστανται τη μέγιστη συμπίεση και αναπτύσσουν τη μέγιστη θερμοκρασία εμφανίζονται μπλε.

Το κύμα αυτό (bow shock) είναι ανάλογο με το κύμα που σχηματίζεται μπροστά από την πλώρη (bow) ενός πλοίου, ή το κύμα συμπιεσμένου αέρα που δημιουργείται μπροστά από ένα αεροπλάνο καθώς σπάει την ταχύτητα του ήχου.


Το κρουστικό κύμα του Ζ Οφιούχου σε εικόνα του τηλεσκοπίου WISE (NASA/JPL-Caltech/UCLA)

Το ίδιο κύμα ήταν ορατό σε ένα προηγούμενο πορτρέτο του Ζήτα Οφιούχου με το διαστημικό τηλεσκόπιο WISE της NASA, ωστόσο το Spitzer είναι σχεδιασμένο να παρακολουθεί σε μικρότερες περιοχές του ουρανού και γι΄αυτό δίνει πιο λεπτομερείς.




Newsroom ΔΟΛ

Πέμπτη 11 Ιουλίου 2013

Παρατηρώντας τον σχηματισμό ενός τερατώδους άστρου


Χρησιμοποιώντας την συστοιχία ραδιοτηλεσκοπίων ALMA (Atacama Large Millimetre/submillimetre Array) στη Χιλή, μια διεθνής ομάδα αστρονόμων κατάφερε να δει τον σχηματισμό ενός τεραστίου άστρου μέσα σε ένα σκοτεινό νέφος αερίων.
Πρόκειται για μια αστρική μήτρα που έχει μάζα 500 φορές την μάζα του Ήλιου και κυοφορεί ένα άστρο με μάζα 100 φορές μεγαλύτερη της μάζας του Ήλιου.

Είναι γνωστό ότι τα μεγαλύτερα και λαμπρότερα άστρα του γαλαξία δημιουργούνται μέσα σε ψυχρά και σκοτεινά νέφη αερίων, αλλά η ακριβής διαδικασία δεν είναι πλήρως γνωστή.

Οι αστρονόμοι απέκτησαν μια καλύτερη εικόνα για τον σχηματισμό ενός τερατώδους άστρου, παρατηρώντας τις μικροκυματικές ακτινοβολίες που εκπέμπονται από το νέφος που φέρει το όνομα, Σκοτεινό Νέφος Spitzer (SDC 335.579-0.292), και βρίσκεται σε απόσταση 11.000 έτη φωτός από τη Γη.

Υπάρχουν δυο θεωρίες σχηματισμού άστρων τεράστιας μάζας.

Σύμφωνα με την πρώτη τμήματα του αρχικού νέφους σχηματίζουν μικρούς πυρήνες οι οποίοι στη συνέχεια καταρρέουν βαρυτικά σχηματίζοντας άστρα.

Η δεύτερη θεωρία είναι πιο δραματική: ολόκληρο το νέφος αρχίζει να καταρρέει προς τα μέσα και αρχίζει ο σχηματισμός στο κέντρο του ενός ή περισσότερων γιγαντιαίων άστρων.


Oι κεραίες της συστοιχίας των ραδιοτηλεσκοπίων ALMA (Atacama Large Millimeter/submillimeter Array)

Σύμφωνα με τον Peretto οι λεπτομερείς παρατηρήσεις του νέφους SDC335.579-0.292 από την συστοιχία ραδιοτηλεσκοπίων ALMA αποκαλύπτουν τον μεγαλύτερο πυρήνα πρωταστέρα που εντοπίστηκε ποτέ στον γαλαξία μας, υποδεικνύοντας έτσι τον σχηματισμό ενός τερατώδους άστρου, σύμφωνα με την δεύτερη από τις δυο θεωρίες που αναφέρθηκαν προηγουμένως.

Επιπλέον αποκαλύπτεται με εντυπωσιακή λεπτομέρεια η κίνηση ενός νηματοειδούς δικτύου σκόνης και αερίων προς την συμπαγή περιοχή του κέντρου.

Η μάζα του άστρου θα είναι 100 φορές μεγαλύτερη από την μάζα του Ήλιου μας και μόνο ένα στα 10.000 από τα άστρα του Γαλαξία έχει τέτοιο μέγεθος στο γαλαξία μας.

Σύμφωνα με τον Peretto, η συστοιχία ALMA θα φέρει σίγουρα επανάσταση στις γνώσεις μας για τον σχηματισμό των άστρων.

www.eso.org-physicsgg

Δευτέρα 8 Ιουλίου 2013

Πόσο μακριά στο σύμπαν έχουν φτάσει οι τηλεοπτικές μας εκπομπές;


Έχετε αναρωτηθεί ποτέ πόσο μακριά έχουν εξαπλωθεί οι ραδιοτηλεοπτικές εκπομπές στον γαλαξία μας;

Στο μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας «Επαφή» του Carl Sagan, οι ραδιοαστρονόμοι στη Γη συλλαμβάνουν σήματα από τον Βέγα που βρίσκεται σε απόσταση 25 έτη φωτός. Η αρχική αποκωδικοποίηση του σήματος έδειξε ότι αυτό περιείχε τηλεοπτικά στιγμιότυπα με τον Αδόλφο Χίτλερ να κηρύσσει την έναρξη των Ολυμπιακών αγώνων το 1936!
Η εναρκτήρια τελετή των Ολυμπιακών του Βερολίνου ήταν στην πραγματικότητα η πρώτη τηλεοπτική εκπομπή από τη Γη με κάποια υπολογίσιμη ισχύ. Αυτό το τηλεοπτικό σήμα – σε αντίθεση με τις συνηθισμένες ραδιοφωνικές εκπομπές των προηγούμενων δεκαετιών – διαπέρασε την ιονόσφαιρα και έφυγε προς το διάστημα.
Σύμφωνα λοιπόν με την πλοκή του μυθιστορήματος το σήμα αυτό συνέλαβαν οι εξωγήινοι στον Βέγα και το έστειλαν ξανά πίσω, δείχνοντας έτσι στους κατοίκους της Γης ότι «ανίχνευσαν» την ύπαρξή τους (χωρίς βέβαια να έχουν καμιά ιδέα για το τι ήταν ο Χίτλερ).
Αν υιοθετήσουμε την άποψη του Carl Sagan, ότι τα πρώτα ραδιοτηλεοπτικά σήματα ικανά να ανιχνευθούν από εξωγήινους, διέφυγαν προς το διάστημα την δεκαετία του 1930, τότε αυτά θα έχουν διανύσει από τότε μέχρι σήμερα περίπου 80 έτη φωτός.
Ή δεδομένου ότι οι άνθρωποι εξέπεμπαν ραδιοκύματα από τις αρχές του αιώνα και κάποια από αυτά διέφυγαν στο διάστημα, τότε θα έχουν διανύσει χονδρικά απόσταση 100 ετών φωτός.
Έτσι υπάρχει μια σφαίρα διαμέτρου 200 ετών φωτός, στην οποία περιέχονται «σημάδια» που θα αποκάλυπταν την ύπαρξη του ανθρώπινου πολιτισμού σε όποιον εξωγήινο πολιτισμό βρίσκεται μέσα στην σφαίρα αυτή (και θα είχε τη δυνατότητα να συλλάβει αυτά τα ραδιοτηλεοπτικά κύματα).
Ενώ αυτή η σφαίρα των 200 ετών φωτός είναι αστρονομικά μεγάλη απόσταση (στην κυριολεξία),
σε σύγκριση με το μέγεθος του γαλαξία μας είναι πολύ μικρή – και σε σύγκριση με το σύμπαν εντελώς μηδαμινή.
Αυτό αποδεικνύει η εικόνα που κατασκεύασε ο Adam Grossman (blog.jackadam.net)


Η εικόνα μεγεθύνεται με διαδοχικά κλικ πάνω της


Μια διαφορετική άποψη της προηγούμενης εικόνας (κλικ πάνω στην εικόνα για μεγέθυνση)

Η “φούσκα” των 200 ετών φωτός είναι η μικρή μπλε κουκκίδα μέσα στο πλαίσιο στην πρώτη εικόνα ή η κίτρινη κουκκίδα στη δεύτερη εικόνα. Βέβαια όταν ένα ραδιοφωνικό σήμα διανύσει μια απόσταση 100 ετών φωτός έχει εξασθενήσει τόσο πολύ που πιθανόν να είναι μη ανιχνεύσιμο. Αλλά κανείς δεν είναι σίγουρος με τεχνολογία των …. εξωγήινων!

Στο βίντεο που ακολουθεί βλέπουμε τα πρώτα λεπτά της ταινίας «Επαφή» που βασίστηκε στο μυθιστόρημα του Sagan. Το πλάνο δείχνει αρχικά τη Γη από κοντά και στη συνέχεια “απομακρύνεται” ταχύτατα. Όσο πιο πολύ απομακρυνόμαστε από τη Γη τόσο πιο παλιοί είναι και οι ραδιοτηλεοπτικοί ήχοι που ακούμε!

Κυριακή 7 Ιουλίου 2013

Ψάχνοντας για ψιθύρους εξωγήινων πολιτισμών

Στην έρευνα για εξωγήινη νοημοσύνη θα συμμετέχουν 11 πανεπιστημιακά ιδρύματα και θα χρησιμοποιηθούν επτά μεγάλα τηλεσκόπια τα οποία θα καλύπτουν όλη τη Βρετανία.






Βρετανοί αστρονόμοι μπαίνουν ενεργά στην προσπάθεια για την ανίχνευση εξωγήινων πολιτισμών, ανακοινώνοντας πως σκοπεύουν να εγκαταστήσουν ένα δίκτυο από ραδιοτηλεσκόπια που θα αφουγκράζεται τον ουρανό για εκπομπές από άλλους πλανήτες. Πρόκειται για το περίφημο πρόγραμμα SETI (Search for Extra Terrestrial Intelligence), όπου μετά τις ΗΠΑ, οι Βρετανοί ευελπιστούν να γίνουν η δεύτερη μεγάλη δύναμη που ψάχνει απαντήσεις στο ερώτημα του αν είμαστε μόνοι εκεί έξω.
Το πρόγραμμα με την ονομασία ”UK SETI Research Network” θα είναι υπό την προστασία του βασιλικού αστρονόμου Sir Martin Rees.
Η ανακοίνωση έγινε στα πλαίσια του βρετανικού ετήσιου συνεδρίου Αστρονομίας στο πανεπιστήμιο του St. Andrews. Στον οργανισμό έρευνας για εξωγήινη νοημοσύνη θα συμμετέχουν 11 πανεπιστημιακά ιδρύματα, ενώ προτείνεται για το σκοπό αυτό να χρησιμοποιηθούν επτά μεγάλα τηλεσκόπια τα οποία θα καλύπτουν όλη τη χώρα, σε ένα δίκτυο που θα ονομάζεται eMerlin.


Τα επτά ραδιοτηλεσκόπια που βρίσκονται στην Βρετανία θα σχηματίσουν ένα δίκτυο που θα ονομάζεται eMerlin

Τα τηλεσκόπια θα επικοινωνούν με οπτικές ίνες με το κεντρικό αστεροσκοπείο του Cheshire, όπου θα γίνεται η ανάλυση των δεδομένων. Στο ίδιο αστεροσκοπείο είχε λειτουργήσει κατά τη δεκαετία του ’90 το πρώτο τηλεσκόπιο στη Βρετανία αφιερωμένο σε αυτό το σκοπό, το οποίο επικεντρώθηκε στο να ακούει σήματα από 1000 γειτονικά άστρα.
Ένας προηγμένος πολιτισμός αφήνει σίγουρα ίχνη της παρουσίας του που αν φτάνουν μέχρι την περιοχή μας μπορεί και να τα ακούσουμε, αν έχουμε συντονίσει τα τηλεσκόπια μας κατάλληλα. Τουλάχιστον ο ανθρώπινος πολιτισμός, εκπέμπει κατά συρροή ηλεκτρομαγνητικά κύματα στο διάστημα για παραπάνω από μισό αιώνα.
Θεωρείται πως η πρώτη φορά που εκπέμφθηκε σήμα από γήινο πομπό, με αρκετή ισχύ ώστε να ταξιδέψει στο Σύμπαν, ήταν στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου, το 1936. Έτσι, ανθρώπινα σήματα μπορούν να γίνουν αντιληπτά από άλλους πολιτισμούς σε μία νοητή σφαίρα γύρω από τον πλανήτη μας, ακτίνας 77 ετών φωτός.


Διαβάστε σχετικά: Πόσο μακριά στο σύμπαν έχουν φτάσει οι τηλεοπτικές μας εκπομπές;

Ο Δρ. John Elliot του πανεπιστημίου του Leeds είναι ειδικός σε θέματα επικοινωνίας και υποστηρικτής του προγράμματος. Έχει αναλύσει περισσότερες από 60 ανθρώπινες γλώσσες, όπως επίσης και τρόπους επικοινωνίας μεταξύ των ζώων. Πιστεύει έτσι πως μπορεί να βελτιώσει τις πιθανότητες να αποκρυπτογραφήσουμε ένα μήνυμα που αλλιώς μπορεί να φάνταζε σκέτος θόρυβος.
«Ας υποθέσουμε πως το πρόγραμμα SETI πετυχαίνει και ανιχνεύσουμε ένα τεχνητό πομπό. Θα έπρεπε να χρησιμοποιήσουμε τεχνικές αποκρυπτογράφησης πολύ διαφορετικές από αυτές που χρησιμοποιεί σήμερα ο στρατός και οι υπηρεσίες ασφαλείας. Για να το δούμε στο σωστό του πλαίσιο, ακόμη δεν έχουμε καταφέρει να αποκρυπτογραφήσουμε γραφές από την αρχαιότητα», λέει χαρακτηριστικά.
Το έργο απαιτεί πολύ ευαίσθητο εξοπλισμό, καθώς η ισχύς των σημάτων που μπορεί να φθάνουν θα είναι ελάχιστη και αναμεμειγμένη με τον κοσμικό θόρυβο. Ωστόσο οι επιστήμονες ελπίζουν να μπορέσουν κάποια στιγμή να ανιχνεύσουν κάποιο μοτίβο στα σήματα που λαμβάνουν, ή κάτι που δε θα μοιάζει με τυχαίο θόρυβο.
Σίγουρα πάντως η ολοένα και αυξανόμενη λίστα των εξωπλανητών που ανακαλύπτονται από τους αστρονόμους, και ειδικά αυτών που μπορούν θεωρητικά να επιτρέψουν την ανάπτυξη ζωής, μπορεί να βοηθήσει τους κυνηγούς εξωγήινων σημάτων να στρέψουν το βλέμμα τους σε περιοχές του Σύμπαντος που υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα να ακούσουν κάτι.
«Εάν ρωτήσεις τους περισσότερους επιστήμονες εάν πιστεύουν πως υπάρχουν εξωγήινοι, οι περισσότεροι θα πουν ναι» υποστηρίζει ο Tim O’Brien, διευθυντής του αστεροσκοπείου του Cheshire. «Δε ξέρουμε τι είδους ζωής υπάρχει, ή αν θέλουν να επικοινωνήσουν μαζί μας, αλλά αφού μαζεύουμε ούτως ή άλλως δεδομένα, θα ήταν αμέλεια να μην ψάχνουμε και για σήματα από άλλους πολιτισμούς», καταλήγει.
ΠΗΓΗ: naftemporiki - bbc.co.uk-physicsgg.

Πέμπτη 4 Ιουλίου 2013

Αλμαγέστη



Η Αλμαγέστη αποτελεί το μεγαλύτερο και σημαντικότερο αστρονομικό σύγγραμμα της Αρχαιότητας, η αυθεντία του οποίου διατηρήθηκε μέχρι τον δέκατο έκτο αιώνα. Αποτελεί την κύρια πηγή στην οποία ανατρέχουν οι αστρονόμοι μέχρι και σήμερα για ιστορικά δεδομένα, καθόσον υπήρξε ο βασικός αστρονομικός οδηγός για περίπου μιάμιση χιλιετία.
Ο αρχικός τίτλος του έργου αυτού ήταν «Μαθηματικὴ Σύνταξις» και γράφτηκε από τον Κλαύδιο Πτολεμαίο.
Ο Κλαύδιος Πτολεμαίος ήταν ο πιο διάσημος Έλληνας μαθηματικός, αστρονόμος, γεωγράφος και φυσικός φιλόσοφος, ο οποίος γεννήθηκε στη Αίγυπτο και έζησε στην Αλεξάνδρεια κατά την περίοδο 127 – 151.
Η μετονομασία του σε «Αλμαγέστη» οφείλεται στους αστρονόμους της Δύσης και προήλθε από το ακόλουθο γεγονός: μεταγενέστεροι αντιγραφείς πρόσθεσαν στον τίτλο το επίθετο «Μεγίστη» πιθανώς λόγω του μεγάλου όγκου του (13 βιβλία) αλλά και της μεγίστης σπουδαιότητάς του, όπως επίσης και για να το διακρίνουν από το μικρότερο βιβλίο του Πτολεμαίου, την «Τετράβιβλο». Οι Άραβες μετέφρασαν τη «Μαθηματική Σύνταξη» περί τον ένατο αιώνα και τον μεν αρχικό τίτλο τον απέδωσαν με τον όρο (λέξη) «κιτάπ» (=βίβλος), το δε «Μεγίστη» το άφησαν αμετάφραστο, προσθέτοντας όμως το αραβικό άρθρο «Αλ».
Ο τίτλος λοιπόν έλαβε τη μορφή «Κιτάπ Αλ Μετζίστι». Όταν όμως οι Ευρωπαίοι μετέφρασαν το έργο εκ του αραβικού εξέλαβαν το «Αλ Μεγίστη» ως όνομα του συγγραφέα και μεταγλώττισαν τον τίτλο σε «Βίβλος του Μεγίστου». Αυτού αργότερα ακολούθησε σύντμηση ως «Αλμαγέστη».
Όταν, κατά τον δέκατο πέμπτο αιώνα ο Ιωάννης Βησσαρίων έφερε στην Δύση τη «Μαθηματική Σύνταξη» και ανακαλύφθηκε τότε πως συγγραφέας του έργου ήταν ο αλεξανδρινός Κλαύδιος Πτολεμαίος, αυτό δεν μπορούσε πλέον να επιβληθεί.
Ακόμα και σήμερα στην Ελλάδα αναφέρεται το σύγγραμμα αυτό άλλοτε ως «Αλμαγέστη» και άλλοτε ως «Μαθηματική Σύνταξη».
Το έργο αυτό αποτελείται από 13 βιβλία που φέρουν Ελληνική αρίθμηση με κεφαλαία γράμματα από Α΄ μέχρι ΙΓ΄.
Στο Α΄ Βιβλίο αναπτύσσεται το «πτολεμαϊκό σύστημα του κόσμου», το οποίο και αναλύεται στα επόμενα δύο βιβλία Β΄ και Γ΄. Τα Δ΄ και Ε΄ αναφέρονται στις κινήσεις της Σελήνης ενώ το Στ΄ στις κινήσεις και τις παραλλάξεις Σελήνης και Ηλίου. Το Ζ΄ αναφέρεται στο φαινόμενο της μετάπτωσης, όμως από το βιβλίο αυτό αρχίζει και ο θαυμαστός κατάλογος των αστέρων, σύμφωνα με τις παρατηρήσεις που έκαναν ο Ίππαρχος και ο Κλαύδιος Πτολεμαίος, ο οποίος κατάλογος τελειώνει στο πρώτο ήμισυ του Η΄ Βιβλίου.
Το υπόλοιπο του Η΄ Βιβλίου αναφέρεται στα περί Γαλαξία και τα υπόλοιπα βιβλία από το Θ΄ και μετά αναφέρονται στους πλανήτες.
Επίσης στο σύγγραμμα αυτό περιλαμβάνονται επίπεδη και σφαιρική τριγωνομετρία, καθώς και περιγραφή αστρονομικών οργάνων της εποχής του Πτολεμαίου.

Τρίτη 2 Ιουλίου 2013

Πώς δημιουργούνται οι αστεροειδείς




(Καλλιτεχνική απεικόνιση του πώς δημιουργούνται οι οικόγενειες των αστεροειδών. Οι συνεχείς συγκρούσεις των αστεροειδών μεταξύ τους δημιουργούν νέους αστεροειδείς και σχηματίζουν μεγαλύτερες και μικρότερες ομάδες, οικογένειες όπως τις ονομάζουν οι επιστήμονες. Credit:NASA/JLP-Caltech)

Με τη βοήθεια του διαστημικού τηλεσκοπίου WISE επιστήμονες της NASA φτιάχνουν το «γενεαλογικό δέντρο» των αστεροειδών που βρίσκονται στη μεγάλη ζώνη αστεροειδών και κομητών του ηλιακού μας συστήματος.

Τα «κοντινά» αντικείμενα

Οι παρατηρήσεις του διαστημικού τηλεσκοπίου WISE επιτρέπουν στους επιστήμονες της NASA να χαρτογραφήσουν τη μεγάλη ζώνη διαστημικών αντικειμένων του ηλιακού μας συστήματος που βρίσκεται ανάμεσα στον Άρη και τον Δία.

Η ζώνη αυτή αποτελεί την εστία της μεγάλης πλειονότητας των λεγόμενων NEO (Near Earth Objects), δηλαδή των αστεροειδών και κομητών που κάποια στιγμή περνούν σε σχετικά κοντινές αποστάσεις από τη Γη. Αυτά τα αντικείμενα εισέρχονται στον «διαστημοδιάδρομο» στον οποίο κινείται η Γη κατά την περιφορά της γύρω από τον Ήλιο και περνούν σε αποστάσεις περί τα 45 εκατομμύρια χλμ από τον πλανήτη μας.

Το δέντρο

Στη μεγάλη ζώνη αστεροειδών εκτιμάται ότι βρίσκονται περί τα 600 χιλιάδες αντικείμενα. Οι επιστήμονες έχουν καταφέρει μέχρι στιγμής να παρατηρήσουν 120 χιλιάδες εξ αυτών. Με τα δεδομένα που έχουν συλλέξει και επεξεργαστεί διαπίστωσαν ότι 38 χιλιάδες NEO ανήκουν σε 78 διαφορετικές ομάδες, «οικογένειες» όπως τις χαρακτηρίζουν οι ειδικοί. Μάλιστα 28 από αυτές τις οικογένειες εντοπίστηκαν τώρα με τα νέα στοιχεία που έστειλε το WISE.

«Διαχωρίζουμε τις ζέβρες από τις γαζέλες. Τα προηγούμενα χρόνια υπήρχε δυσκολία στο να διαχωρίσουμε σε ποια οικογένεια ανήκει ο κάθε αστεροειδής επειδή πολλές οικογένειες ταξίδευαν σε κοντινές αποστάσεις μεταξύ τους. Τώρα όμως έχουμε καλύτερη εικόνα και μπορούμε να διακρίνουμε σε ποια οικογένεια ανήκει ένας αστεροειδής» αναφέρει ο Τζόσεφ Μασιέρο, στέλεχος της NASA.
http://www.apocalypsejohn.com/