Πέμπτη 30 Μαΐου 2013

«εξωγήινη ζωή» σε μετεωρίτες

Ἐπιστήμονας τῆς NASA ἰσχυρίζεται ὅτι ἀνακάλυψε ἴχνη ζωῆς σέ ἕνα μετεωρίτη

Ο Richard Hoover, ἕνας βραβευμένος ἀστροβιολόγος τῆς NASA, δημοσίευσε τά συμπεράσματα μιᾶς ἔρευνας πού κράτησε ἐννέα χρόνια καί στήν ὁποία καταλήγει στό ἑξῆς: κάποιες ἴνες καί ἄλλα χαρακτηριστικά πού βρίσκονται στό ἐσωτερικό τριῶν δειγμάτων ἀπό μία σπάνια κατηγορία μετεωριτῶν, φαίνεται νά εἶναι ἀπολιθώματα μιᾶς μορφῆς ζωῆς πού μοιάζει ἀρκετά μέ τό κυανοβακτήριο. Ἡ χημική ἀνάλυση, ὑποστηρίζει ὁ Hoover, δέν ἐμφανίζει ἐνδείξεις ὅτι τά ἀπολιθώματα εἶναι ὀργανισμοί πού διείσδυσαν στούς μετεωρίτες ἀφοῦ αὐτοί ἔφτασαν στή Γῆ.

Ἡ ἐννιάχρονη ἔρευνα τοῦ ἔγινε σέ ἀπομακρυσμένες περιοχές τῆς γῆς στίς ὁποῖες ἔχουν πέσει μετεωρίτες, ἀπό τήν Ἀνταρκτική ἕως τήν Σιβηρία. Προϋπόθεση ἦταν τά κομμάτια ἀπό τούς μετεωρίτες νά εἶχαν παραμείνει στό σημεῖο τῆς πτώσης.

Τά κομμάτια πού συνέλεξε μετά ἀπό ἐνδελεχῆ ἔλεγχο πού ἔκανε μέ ἠλεκτρονικό μικροσκόπιο σάρωσης, ἀνακάλυψε ὅτι ἔχουν ἕνα εἶδος βακτηρίου τό ὁποῖο δέν εἶναι γνωστό μέχρι τώρα.

Ο Hoover θεωρεῖ ὅτι αὐτά τά βακτήρια θά μπορέσουν νά δώσουν ἀρκετές ἀπαντήσεις σέ ἄλυτα ἐρωτήματα πού ὑπάρχουν, ἴσως καί στή δημιουργία τῆς ζωῆς.

Ἐάν ἡ ἀνάλυση καί ἑρμηνεία τοῦ Hoover μπορέσει νά φτάσει στόν ἔλεγχο ἀπό ἄλλους εἰδικούς, τότε τό ἔργο του θά μποροῦσε νά ἐπηρεάσει ἔντονα τίς μακροχρόνιες συζητήσεις πάνω στήν προέλευση τῆς ἐπίγειας ζωῆς καθώς καί τό ἄν ὑπάρχει ζωή ἀλλοῦ στό σύμπαν. Τό μεγάλο συμπέρασμα, φυσικά, θά ἦταν ὅτι ἡ ζωή εἶναι ἕνα εὐρέως διαδεδομένο φαινόμενο – μιά ἰδέα πού εἶναι γνωστή ὡς πανσπερμίας – ὁπότε ἡ ζωή σέ αὐτόν τόν πλανήτη θά μποροῦσε νά ὀφείλεται σέ μία μετανάστευση ἀπό ἀλλοῦ . Καί φυσικά ὑπάρχει ἀκόμα τό μεγάλο ἐρώτημα ἀπό πού καί πώς ξεκίνησαν ὅλα.

Φυσικά, οἱ ἀπόψεις αὐτές δέν ἔχουν γίνει δεκτές ἀπό τό πλῆθος τῆς ἐπιστημονικῆς κοινότητας.

Τό ἀποτέλεσμα τῆς μελέτης αὐτῆς τό δημοσίευσε στό περιοδικό Journal of Cosmology καί τό ἀνέλυσε σέ ἕνα ἐπιστημονικό φόρουμ. Φυσικά ἀρκετοί ἐπιστήμονες ἔχουν ἀρχίσει νά μελετοῦν τά ὅσα ὑποστηρίζει ὁ ἀστροβιολόγος τῆς NASA.

Οἱ ἀπόψεις τοῦ ἐμπίπτουν σαφῶς στήν κατηγορία τῶν «ἔκτακτων ἀπαιτήσεων", πού ἀπαιτοῦν δηλαδή ἐξαιρετικές ἀποδείξεις. Αὐτό ἀναγνωρίζεται καί ἀπό τούς συντάκτες τοῦ περιοδικοῦ, πού λένε ὅτι ἀπέστειλαν τήν ἐργασία του γιά ἐξέταση σέ 100 ἀνεξάρτητους ἐπιστήμονες πού ἐργάζονται σέ συναφεῖς τομεῖς. Ο Rudy Schild, ὑπεύθυνός του περιοδικοῦ ἀνέφερε σέ σημείωμα πού συνοδεύει τήν ἐργασία τοῦ Hoover ὅτι οἱ ἀντιδράσεις γιά τήν ἔρευνα, τά ὑπέρ καί τά κατά, θά δημοσιευθοῦν στήν ἰστοσελίδα τοῦ περιοδικοῦ σέ λίγες ἡμέρες.


Προηγούμενοι ἰσχυρισμοί γιά ἐξωγήινη ζωή

Ὁ ἰσχυρισμός ὅτι οἱ μετεωρίτες πού πέφτουν στή Γῆ περιέχουν ἴχνη ἐξωγήινης ζωῆς δέν εἶναι καινούργιος.
Ἡ διασημότερη περίπτωση εἶναι ὁ μετεωρίτης ALH 84001, ὁ ὁποῖος ἔγινε πρωτοσέλιδο τό 1996, ὅταν τό περιοδικό Science δημοσίευσε μία ἀμφιλεγόμενη ἔρευνα τοῦ Δρ Ντέιβιντ ΜακΚέι, σύμφωνα μέ τόν ὁποῖο ὁ βράχος ἀπό τό διάστημα περιέχει ἀποτυπώματα ὀργανισμῶν ἐξωγήινης προέλευσης.

Ἡ δημοσίευση τοῦ Δρ ΜακΚέι ἔκανε τόσο μεγάλη ἐντύπωση ὥστε ὁ τότε πρόεδρος τῶν ΗΠΑ Μπίλ Κλίντον ἐμφανίστηκε στήν τηλεόραση γιά νά τό ἀνακοινώσει.

Ὁ ἰσχυρισμός τοῦ Δρ ΜακΚέι εἶχε ἰδιαίτερη σημασία γιά τήν ὕπαρξη ζωῆς στό Σύμπαν, δεδομένου ὅτι ὁ ALH 84001 θεωρεῖται ἕνα ἀπό τά ἀρχαιότερα ἀντικείμενα στό Ἡλιακό Σύστημα: χρονολογήθηκε στά 4,091 δισεκατομμύρια χρόνια, περίπου μισό δισεκατομμύριο χρόνια μετά τό σχηματισμό τῆς Γῆς.

Μετέπειτα ἀναλύσεις ἔδειξαν ὅτι ὁ βράχος ἐκτινάχθηκε ἀπό τόν Ἄρη κατά τήν πρόσκρουση ἐνός ἀστεροειδῆ πρίν ἀπό 15 ἑκατομμύρια χρόνια. Τελικά προσγειώθηκε στήν Ἀνταρκτική, ὅπου ἀνακαλύφθηκε τό 1984.
Οἱ μελέτες πού μεσολάβησαν ἀπό τή δημοσίευση τοῦ Δρ ΜακΚέι δίνουν ἀντιφατικά ἀποτελέσματα. Ὁρισμένοι ἐρευνητές ὑποστηρίζουν ὅτι οἱ ἐπίμαχοι σχηματισμοί εἶναι ἀδύνατο νά σχηματίστηκαν ἀπουσία ζωῆς, ἐνῶ ἄλλοι ἐπιμένουν ὅτι πρόκειται γιά μή βιογενεῖς σχηματισμούς πού προῆλθαν ἀπό χημικές ἀντιδράσεις.

Τό 2009, πάντως, ὁμάδα ἐρευνητῶν τῆς NASA, στήν ὁποία συμμετεῖχε καί ὁ Δρ ΜακΚέι, ἀνέφερε στήν ἐπιθεώρηση Geochimica et Cosmochimica Acta ὅτι ὑπάρχουν «ἰσχυρές ἐνδείξεις σύμφωνα μέ τίς ὁποῖες ἐνδέχεται νά ὑπῆρξε ζωή στόν Ἄρη».

Ἐπισήμαναν μάλιστα ὅτι «κανένα ἀπό τά χαρακτηριστικά πού ὑποστηρίζουν τήν ὑπόθεσή μας γιά τόν ALH 84001 δέν ἔχει διαψευστεῖ ἤ ἔχει ἀποδοθεῖ μέ βεβαιότητα σέ μή βιολογικές ἐξηγήσεις».

Ἀπό τό 1996 ἕως σήμερα, τό αἴνιγμα τοῦ ALH 84001 παραμένει ἀναπάντητο. Ὁρισμένοι ἐπιστήμονες, πάντως, δηλώνουν βέβαιοι ὅτι ὁ Ἄρης φιλοξενοῦσε κάποτε μικροβιακή ζωή: Τό 2001, Ἀμερικανοί ἐρευνητές ὑποστήριξαν ὅτι οἱ ἀποστολές Viking 1 καί 2 εἶχαν ἀνιχνεύσει μικροβιακή δραστηριότητα στόν Ἄρη, σέ ἀντίθεση μέ ὅ,τι ἐκτιμᾶ ἡ ἴδια ἡ ἴδια ἡ NASA γιά τά ἀποτελέσματα τῶν ἀποστολῶν της.

Ἕνας ἀκόμα πιό προκλητικός ἰσχυρισμός εἶδε τά φῶτα τῆς δημοσιότητας τό 2001, ὅταν Ἰταλοί ἐπιστήμονες ἀνακοίνωσαν ὅτι ἐντόπισαν μέσα σέ μετεωρίτη ἐξωγήινα μικρόβια, τά ὁποία μάλιστα ἄρχισαν νά πολλαπλασιάζονται ὅταν καλλιεργήθηκαν στό ἐργαστήριο.

Οἱ Ἰταλοί ἐπιστήμονες διαβεβαίωσαν ὅτι εἶχαν ἀποστειρώσει τό ἐξωτερικό του μετεωρίτη, ὥστε νά μήν μολυνθεῖ ἀπό γήινα μικρόβια. Αὐτό ὅμως δέν ἔπεισε τήν ἐπιστημονική κοινότητα, μέ πολλούς εἰδικούς νά δηλώνουν βέβαιοι ὅτι ἐπρόκειτο γιά συνήθη βακτήρια πού εἶχαν προλάβει νά εἰσχωρήσουν στό ἐσωτερικό του βράχου.

Σέ μία τρίτη περίπτωση, τό 2000, ἐρευνητές τοῦ Ἰνδικοῦ Ὀργανισμοῦ Διαστημικῆς Ἔρευνας ὑποστήριξαν ὅτι τά ἐρευνητικά τούς ἀερόστατα συνέλεξαν ἐξωγήινα μικρόβια ψηλά στήν ἀτμόσφαιρα.

Καί σέ αὐτή τήν περίπτωση, οἱ περισσότεροι εἰδικοί ἐκτίμησαν ὅτι τά δείγματα εἶχαν πιθανότατα μολυνθεῖ.

Γεγονός εἶναι ὅτι καμία μελέτη γιά τήν ἀνακάλυψη ἐξωγήινης ζωῆς δέν ἔχει ἐπιβεβαιωθεῖ πέραν πάσης ἀμφιβολίας.

Παρόλα αὐτά, οἱ πλειονότητα τῶν ἐπιστημόνων πιστεύει σήμερα ὅτι ἡ ἀνακάλυψη ἐξωγήινων ὀργανισμῶν εἶναι θέμα χρόνου.

Ἀπό τά τέλη τά μέσα τῆς δεκαετίας τοῦ 1990, οἱ ἀστρονόμοι ἔχουν ἀνακαλύψει ἑκατοντάδες πλανῆτες ἐκτός τοῦ Ἡλιακοῦ Συστήματος, ἀπό τούς ὁποίους ὁρισμένοι παρουσιάζουν ὁμοιότητες μέ τή Γῆ.

Ἀκόμα καί ἄν δέν ἀνακαλυφθοῦν ποτέ ἴχνη ἐξωγήινων στό δικό μας πλανήτη, τά ἰσχυρότερα τηλεσκόπια τοῦ μέλλοντος θά εἶναι πιθανῶς σέ θέση νά ἀνιχνεύσουν ἀπό μακριά τίς χημικές ὑπογραφές τῆς ζωῆς, ὅπως γιά παράδειγμα τό φασματικό ἴχνος τῆς χλωροφύλλης ἤ ἄλλων βιολογικῶν μορίων

Πηγή: Δίκτυο, in.gr

Τετάρτη 29 Μαΐου 2013

Πώς το «φάσμα» μάς πληροφορεί για το Σύμπαν;



Οι αστρονόμοι μπορούν όντως να μας πουν από τι αποτελείται ένας αστέρας που βρίσκεται τρισεκατομμύρια μίλια μακριά, να υπολογίσει τη θερμοκρασία του, την ταχύτητα με την οποία κινείται, ακόμη και αν η κίνηση έχει κατεύθυνση προς τη Γη, μελετώντας το «φάσμα» της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας του.

Το φάσμα αποτελείται ουσιαστικά από τις γραμμές στις οποίες αναλύεται το λευκό φως, όταν υφίσταται εκτροπή, βγαίνοντας από ένα πρίσμα. Από τη μια πλευρά του φάσματος μέχρι την άλλη, εκτός από τα χρώματα που εναλλάσσονται βαθμιαία, υπάρχουν εκατοντάδες παράλληλες γραμμές. Αυτές είναι γνωστές ως γραμμές του Φραουνχόφερ (Fraunhofer), προς τιμήν εκείνου που τις ανακάλυψε. Κάθε χημικό στοιχείο, λοιπόν, έχει το δικό του σχέδιο γραμμών και καταλαμβάνει τη δική του θέση στο φάσμα. Οι γραμμές αντιπροσωπεύουν τα χρώματα του φωτός που έχουν απορροφηθεί από το στοιχείο, όταν εκείνο θερμαίνεται ώστε να λάμπει. Έτσι οι επιστήμονες μπορούν να εξακριβώσουν τι είδους ύλης υπάρχει σε οποιοδήποτε ορατό σώμα ή ουσία του Σύμπαντος. Κάθε στοιχείο σχηματίζει τη δική του «σκοτεινή γραμμή» ή φάσμα απορρόφησης (τα χρώματα που το ίδιο έχει απορροφήσει), η οποία είναι διαφορετική από οποιουδήποτε άλλου στοιχείου.
Μέσω της αντιπαραβολής του φάσματος μιας ύλης που μελετάται και των στοιχείων των γνωστών φασμάτων, οι φυσικοί είναι σε θέση να προσδιορίσουν την ταυτότητά της, ακριβώς γιατί κάθε στοιχείο αφήνει το «δακτυλικό αποτύπωμά» του ως φωτεινό σχέδιο. Επιπλέον, καθώς η θερμοκρασία προκαλεί αλλαγή στις θέσεις μιας γραμμής στοιχείου στο φάσμα, οι αστρονόμοι μπορούν να υπολογίσουν τη θερμοκρασία αστέρων που βρίσκονται σε απόσταση τρισεκατομμυρίων μιλίων.
Εξάλλου, όταν ένας αστέρας κινείται με κατεύθυνση προς τη Γη, οι γραμμές στο φάσμα μετατοπίζονται προς το ιώδες άκρο του φάσματος. Όταν απομακρύνεται, οι γραμμές μετατοπίζονται προς το ερυθρό άκρο της ζώνης του φάσματος. Από το βαθμό της μετατόπισης ή μετακίνησης οι επιστήμονες υπολογίζουν ότι κάποιοι αστέρες κινούνται στο διάστημα με ταχύτητα 150 μιλίων το δευτερόλεπτο.

Κυριακή 26 Μαΐου 2013

Tο τηλεσκόπιο Hubble καταγράφει τον κομήτη ISON





Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble φωτογράφισε τον κομήτη ISON στις 10 Απριλίου 2013, όταν αυτός απείχε 386 εκατομμύρια μίλια από τον ήλιο
CREDIT: NASA, ESA, J.-Y. Li (Planetary Science Institute), and the Hubble Comet ISON Imaging Science Team

Το διαστημικό τηλεσκόπιο «Χαμπλ» για πρώτη φορά «συνέλαβε» με την κάμερά του και έδωσε τις καθαρότερες έως τώρα εικόνες από τον επερχόμενο κομήτη ISON, ο οποίος μπορεί να αποδειχτεί προς το τέλος του έτους ο «κομήτης του αιώνα», επισκιάζοντας με τη φωτεινότητα του ακόμα και την πανσέληνο στο νυχτερινό ουρανό της Γης- αν επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις, κάτι όχι δεδομένο ακόμα.

Αυτή τη στιγμή, ο κομήτης -που δεν πρόκειται να απειλήσει τη Γη- βρίσκεται σε απόσταση από τον πλανήτη μας περίπου όσο απέχει ο Δίας, παρόλα αυτά έχει ήδη μεγάλη φωτεινότητα, οδεύοντας ολοταχώς για το «ραντεβού» του με τον Ήλιο φέτος το Νοέμβριο, σύμφωνα με το πρακτορείο Ρόιτερ και το Space.com. Αν ο κομήτης επιζήσει από το κοντινό πέρασμά του δίπλα στο καυτό άστρο μας, τότε στη συνέχεια ίσως είναι ορατός ακόμα και τη μέρα στον ουρανό μας.
Ο ISON ανακαλύφθηκε από δύο Ρώσους ερασιτέχνες αστρονόμους το Σεπτέμβριο του 2012 και πήρε το όνομα του Διεθνούς Επιστημονικού Οπτικού Δικτύου τηλεσκοπίων (International Scientific Optical Network-ISON), με το οποίο έγινε η πρώτη παρατήρησή του. Επισήμως αποκαλείται C/2012 S1.

Όπως σχεδόν όλοι οι κομήτες, ο ISON είναι μια «βρώμικη χιονόμπαλα» που αποτελείται από πετρώματα και πάγο. Οι πρώτες μετρήσεις με τη βοήθεια του «Χαμπλ» δείχνουν ότι ο πυρήνας του κομήτη δεν είναι μεγαλύτερος σε διάμετρο από 6,5 χιλιόμετρα, ενώ χάνει σκόνη, αέρια και άλλα υλικά με ρυθμό περίπου 51.000 κιλά το λεπτό, ποσότητα που αυξάνεται όσο πλησιάζει τον Ήλιο και δέχεται την καυτή «ανάσα» του τελευταίου, με συνέπεια σιγά-σιγά ο κομήτης να εξατμίζεται.
Η κεφαλή του κομήτη έχει διάμετρο περίπου 5.000 χιλιομέτρων (μεγαλύτερη από το πλάτος της Αυστραλίας), ενώ η ουρά του έχει κιόλας μήκος πάνω από 92.000 χιλιόμετρα.

Αυτή η αυξημένη απώλεια υλικών θεωρείται ασυνήθιστη για ένα κομήτη τόσο μακριά ακόμα από τον Ήλιο και μπορεί να αποτελεί προμήνυμα ότι τελικά δεν θα κατορθώσει να βγει ακέραιος, όταν θα έχει πλησιάσει πολύ τον «δημιουργό» του ηλιακού μας συστήματος. Το ουράνιο σώμα ίσως διασπαστεί τελείως πριν καν φτάσει στο περιήλιό του (στο κοντινότερο σημείο από τον Ήλιο), σε απόσταση περίπου 1,1 εκατ. χλμ. από αυτόν, στις 28 Νοεμβρίου.

Εκτιμάται ότι είναι το πρώτο ταξίδι στο εσωτερικό του ηλιακού μας συστήματος του συγκεκριμένου κομήτη, ο οποίος μάλλον προέρχεται από το τεράστιο «Νέφος του Όορτ», στις εσχατιές του ηλιακού συστήματος. Εκεί, περιφέρεται ένας τεράστιος αριθμός παγωμένων κομητών, οι οποίοι κατά καιρούς, λόγω των βαρυτικών διαταραχών από άλλα ουράνια σώματα, ξεφεύγουν από την έως τότε πορεία τους και στρέφονται προς τη «γειτονιά» της Γης.
www.tanea.gr - www.space.com-physicsgg

Παρασκευή 24 Μαΐου 2013

Πλησιάζει την ταχύτητα του φωτός η περιστροφή μιας τεράστιας μαύρης τρύπας

Πλησιάζει την ταχύτητα του φωτός η περιστροφή μιας τεράστιας μαύρης τρύπας


Με ταχύτητα που πλησιάζει εκείνη του φωτός περιστρέφεται μια τεράστια μαύρη τρύπα στο κέντρο γειτονικού μας γαλαξία, όπως υπολόγισαν επιστήμονες για πρώτη φορά



Εδω και πολύ καιρό οι αστροφυσικοί υποψιάζονταν ότι οι γιγάντιες μαύρες τρύπες στα κέντρα των γαλαξιών περιστρέφονται γρηγορότερα και αποκτούν ολοένα και μεγαλύτερο μέγεθος, καθώς απορροφούν αέρια, σκόνη, αστρική ύλη.
Μέχρι τώρα, ωστόσο, δεν είχε γίνει αξιόπιστος υπολογισμός της ταχύτητας περιστροφής μιας μαύρης τρύπας. Αυτό κατάφεραν πριν από λίγο καιρό επιστήμονες που αξιοποίησαν δεδομένα από το καινούργιο διαστημικό τηλεσκόπιο της NASA, NuStar, και το XMM-Newton του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος.
Παρατήρησαν ακτίνες Χ υψηλής ενέργειας που απελευθερώνονταν από μια τεράστια μαύρη τρύπα, σε παρακείμενο γαλαξία. Υπολόγισαν την ταχύτητα περιστροφής της και διαπίστωσαν ότι κινείται με 670 εκατομμύρια μίλια την ώρα, δηλαδή κάτι λιγότερο από την ταχύτητα του φωτός.
«Αυτός είναι ο πρώτος ξεκάθαρος υπολογισμός του ρυθμού περιστροφής μιας τεράστιας μαύρης τρύπας», ανέφερε ο αστρονόμος στο Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ Κρίστοφερ Ρέινολντς.
Αυτές οι τεράστιες μαύρες τρύπες που έχουν μάζα εκατομμύρια έως δισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από τον δικό μας Ηλιο, εικάζεται ότι τροφοδοτούν με ενέργεια το κέντρο του γαλαξία στον οποίο βρίσκονται. Η πυκνότητά τους είναι ασύλληπτη και η βαρυτική έλξη που ασκούν έχει τέτοια δύναμη ώστε δεν μπορούν να δραπετεύσουν από αυτή ούτε τα σωματίδια του φωτός, τα φωτόνια.
Ο γαλαξίας στον οποίο βρίσκεται η συγκεκριμένη μαύρη τρύπα είναι ο NGC 1365. Στην περίπτωση όμως του δικού μας γαλαξία, κανείς δεν ξέρει πόσο γρήγορα κινείται η μαύρη τρύπα που έχει στο κέντρο του. «Δεν είναι τόσο ενεργή και δεν απελευθερώνει συχνά ακτινοβολία ώστε να μπορούμε να υπολογίσουμε την ταχύτητά της», ανέφεραν οι ερευνητές.
Πηγή:NASA

Τετάρτη 22 Μαΐου 2013

Έρχεται Μαγνητική Καταιγίδα: Πως θα επηρεάσει την Υγεία μας


Έρχεται στο τέλος Μαΐου μεγάλη μαγνητική καταιγίδα που θα προκαλέσει σοβαρά προβλήματα τόσο στις τηλεπικοινωνίες όσο και στην ανθρώπινη υγεία..

Οι γεωμαγνητικές καταιγίδες είναι αποτέλεσμα ηλιακών εκρήξεων, όπου τεράστιες ποσότητες φορτισμένων σωματιδίων, κυρίως πρωτονίων και ηλεκτρονίων, εκτοξεύονται από την επιφάνεια του ηλίου με ταχύτητες 400 έως 1200 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο και σε δύο περίπου μέρες φθάνουν στην Γη. Τότε αλληλεπιδρούν με το μαγνητικό πεδίο της γης, το οποίο και συλλαμβάνει πολλά από τα φορτισμένα σωματίδια. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να επηρεάζεται το μαγνητικό πεδίο του πλανήτη μας προκαλώντας σοβαρές διαταραχές. Οι μαγνητικές καταιγίδες συμβαίνουν συχνά, ίσως και πάνω από μία φορά τον μήνα και δεν είναι πάντα εύκολο να προβλεφθούν.

Μία τέτοια μεγάλη μαγνητική καταιγίδα αναμένεται να λάβει χώρα στο τέλος Μαΐου όπου θα επηρεάσει πολλούς τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας. Χαρακτηριστικά, είναι πιθανόν να επηρεαστούν οι τηλεπικοινωνίες, να μειωθεί η ορατότητα (νιφάδες) στις τηλεοράσεις, παρεμβολές στην ραδιοφωνία, στους δορυφόρους τηλεπικοινωνίας, προβλήματα στην πλοήγηση των διαστημοπλοίων, και πιθανές καταστροφές στα συστήματα ηλεκτρικής ενέργειας. Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες, επηρεάζεται και η πορεία αποδημητικών πουλιών και τα ταχυδρομικά περιστέρια. Γενικά θα επηρεαστούν σε μικρό ή μεγάλο βαθμό τα ηλεκτρονικά και ηλεκτρικά συστήματα ανάλογα με το γεωγραφικό πλάτος της περιοχής. Οι γεωμαγνητικές καταιγίδες συμβαίνουν συνήθως στα μεσαία και χαμηλά γεωγραφικά πλάτη της Γης.

Οι γεωμαγνητικές καταιγίδες επηρεάζουν και την ανθρώπινη υγεία και συμπεριφορά. Σύμφωνα με τα μέχρι τώρα δεδομένα, επηρεάζουν κυρίως εκείνους που υποφέρουν από υπέρταση, υπόταση και καρδιακές παθήσεις. Επίσης, προκαλούν πονοκεφάλους, ζαλάδες, ημικρανίες, αϋπνία, καχεξία, πτώση της πίεσης και γενικά νωθρότητα και χαμηλή ζωτικότητα. Ρώσοι επιστήμονες που έχουν κάνει εκτεταμένες έρευνες στην βιολογία του διαστήματος και γενικά στις επιδράσεις του ανθρώπου στο διάστημα, αποδίδουν τα γεγονότα αυτά στο ότι οι διακυμάνσεις του μαγνητικού πεδίου επιβραδύνουν την ροή του αίματος και προκαλείται, μεταξύ άλλων, υποξία (δηλ. έλλειψη οξυγόνου). Επίσης, πιστεύουν ότι επηρεάζεται και η ανθρώπινη συμπεριφορά και διάθεση.

Οι μαγνητικές καταιγίδες επηρεάζουν το 50 έως 75% του πληθυσμού, αλλά σε διαφορετικό βαθμό για κάθε άνθρωπο και οι περισσότεροι άνθρωποι επηρεάζονται σε ελάχιστο έως πολύ μικρό βαθμό. Μάλιστα, οι νέοι άνθρωποι κατά πλειοψηφία νοιώθουν ελάχιστα έως καθόλου τις μαγνητικές επιδράσεις.

Συνιστάται, σε εκείνους που είναι ευαίσθητοι στις μαγνητικές καταιγίδες, να αποφεύγουν την έντονη σωματικά δραστηριότητα, το άγχος και να μην μένουν μόνοι.

Νίκος Κατσαρός, Επιστ. Συνεργάτης ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος,
π. Πρόεδρος Ένωσης Ελλήνων Χημικών

Κυριακή 19 Μαΐου 2013

Ο κομήτης του αιώνα


Ο ISON θα λάμψει στον ουρανό τον Νοέμβριο
Η φωτογραφία του ISON πριν από 15 μέρες. Δείτε και ένα σχετικό βίντεο



Η NASA έδωσε στη δημοσιότητα μια νέα φωτογραφία του κομήτη ISON.

A blue-white comet burns through the blackness, tail blazing southwest of a bright point of white light

 Πρόκειται για την πιο «καθαρή» εικόνα του κομήτη που έχουν στην διάθεση τους οι επιστήμονες. Την φωτογραφία τράβηξε το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble στις 10 Απριλίου όταν ο ISON κινούνταν σε σε απόσταση περίπου 630 εκατομμυρίων χλμ από τη Γη, κάπου ανάμεσα στον Ηλιο και τον Δία.

Η κεφαλή του ISON έχει διάμετρο λίγο μεγαλύτερη από πέντε χιλιάδες χλμ, μεγαλύτερη από τη διάμετρο της Αυστραλίας ενώ η ουρά του έχει έκταση περίπου 90 χιλιάδων χλμ. Ο ISON έχει ονομαστεί από την επιστημονική κοινότητα «κομήτης του αιώνα» επειδή στις 28 Νοεμβρίου θα κάνει το κοντινότερο πέρασμα της από τον Ηλιο και σύμφωνα με τους ειδικούς για λίγη ώρα θα είναι το πιο λαμπρό αντικείμενο στον ουρανό, πιο λαμπρό ακόμη και από την πανσέληνο. Είναι μάλιστα πιθανό ο κομήτης να είναι ορατός ακόμη και στο φως της ημέρας.


Μετεωρίτης προσέκρουσε στη Σελήνη, προκαλώντας λάμψη ορατή με γυμνό μάτι.Ακολουθεί βίντεο.

Τεράστια έκρηξη στην επιφάνεια της Σελήνης κατέγραψε η NASA, μιλώντας για πτώση μετεωρίτη που προκάλεσε εκτυφλωτική λάμψη, ορατή με γυμνό μάτι.

Ένα αυτοματοποιημένο τηλεσκόπιο που παρακολουθεί το φεγγάρι έχει καταγράψει εικόνες ενός μετεωρίτη βάρους περίπου 40 κιλών να προσκρούει στη σεληνιακή επιφάνεια, δημιουργώντας μια εκτυφλωτική λάμψη, ανακοίνωσαν την Παρασκευή επιστήμονες της NASA.

Η έκρηξη, η οποία έλαβε χώρα στις 17 Μαρτίου, ήταν η μεγαλύτερη που έχει καταγράψει μέχρι στιγμής τηλεσκόπιο της NASA, από τότε που η υπηρεσία ξεκίνησε να παρακολουθεί το φεγγάρι, περίπου 8 χρόνια πριν και να καταγράφει τις προσκρούσεις μετεωριτών στη σεληνιακή επιφάνεια.

Μέχρι στιγμής έχουν καταγραφεί τουλάχιστον 300 εκρήξεις.

«Η λάμψη ήταν 10 φορές μεγαλύτερη σε σχέση με ότι έχουμε δει έως τώρα», δήλωσε ο Μπιλ Κουκ της NASA.

Ένας δορυφόρος της Υπηρεσίας, ο οποίος βρίσκεται σε τροχιά γύρω από το φεγγάρι, έχει σταλεί προκειμένου να καταγράψει το νέο κρατήρα που δημιουργήθηκε στην επιφάνεια της Σελήνης μετά την έκρηξη.

Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι το μέγεθος του κρατήρα θα φτάνει περίπου τα 20 μέτρα.

Η NASA ανέφερε ότι η έκρηξη ήταν τόσο έντονη που ο καθένας κοιτάζοντας το φεγγάρι τη στιγμή της πρόσκρουσης θα είχε τη δυνατότητα να δει τη λάμψη χωρίς τη χρήση τηλεσκοπίου.

Μετά την αξιολόγηση των ψηφιακών εγγραφών, οι επιστήμονες καθόρισαν ότι ο μετεωρίτης είχε διάμετρο περίπου 0,3 μέτρα και ταξίδευε με ταχύτητα 90.123 χιλιομέτρων την ώρα, όταν συγκρούστηκε με το φεγγάρι και εξερράγη με δύναμη πέντε τόνων TNT.

Την ίδια νύχτα, οι κάμερες της NASA εντόπισαν έναν ασυνήθιστα μεγάλο αριθμό μετεωριτών που εισήλθαν στην ατμόσφαιρα της Γης. Οι μετεωρίτες διαλύθηκαν προτού φτάσουν στην επιφάνεια του πλανήτη.


Newsroom ΔΟΛ, με πληροφορίες από ΑΠΕ/Reuters-NASA

Πέμπτη 16 Μαΐου 2013

ΒΡΑΔΙΝΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΣΤΟ ΑΣΤΕΡΟΣΚΟΠΕΙΟ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ



Το εργαστήριο Αστρονομίας σας προσκαλεί σε μία εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 17-5-2013.
Το πρόγραμμα της εκδήλωσης:

20:00–21:00: Διάλεξη του Καθ. Λ. Βλάχου του Τμήματος Φυσικής, ΑΠΘ, με θέμα:

"Διαστημικός καιρός: Προβλέποντας τις Ηλιακές και Γεωμαγνητικές Καταιγίδες"
(HELLENIC NATIONAL NETWORK FOR SPACE WEATHER RESEARCH)
Περίληψη:

Η βαθύτερη κατανόηση της αλληλεπίδρασης Ηλίου-Γης αποτελεί ένα από τα κύρια ανοιχτά προβλήματα της διαστημικής φυσικής. Ο Ήλιος συνεχώς, αλλά με διαφορετικής έντασης δύναμη, ωθεί μέσα από τον Ηλιακό άνεμο τη μαγνητόσφαιρα της Γης. Ιδιαίτερα μεγάλο επιστημονικό αλλά και πρακτικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα εκρηκτικά φαινόμενα (Ηλιακές εκλάμψεις (flares) και οι Στεμματικές Εκτινάξεις Μάζας (Coronal Mass Ejections)).
Η μεταβαλλόμενη δύναμη που ασκούν τα εκρηκτικά φαινόμενα στη Γήινη μαγνητόσφαιρα ονομάζεται «Διαστημικός καιρός» σε αναλογία με τα μετεωρολογικά φαινόμενα που προκαλούν το γνωστό μας καιρό. Δημιουργήσαμε ένα Ελληνικό Δίκτυο ερευνητικών εργαστηρίων για τη μελέτη του διαστημικού καιρού που ονομάσαμε HELLENIC NATIONAL NETWORK FOR SPACE WEATHER RESEARCH, (http://proteus.space.noa.gr/~hnswrn ).
Σκοπός του Δικτύου είναι η βαθύτερη κατανόηση των φυσικών διαδικασιών, αλλά και η πρόβλεψη του διαστημικού καιρού με το να συνδυάσει παρατηρήσεις, ανάλυση παρατηρήσεων, θεωρητικά μοντέλα και σχεδιασμό διαστημικών οργάνων για τη μελέτη των εκρήξεων στην ατμόσφαιρα του Ήλιου, τη δημιουργία και διάδοση των στεμματικών εκρήξεων μάζας μέσα στο διαπλανητικό χώρο και την επίδρασή τους στην Γήινη ατμόσφαιρα.
Το πρόγραμμα χρηματοδοτείται από το Υπουργείο Παιδείας στα πλαίσια του προγράμματος ΘΑΛΗΣ. Η Ελλάδα είναι μέλος της Διαστημικής Ευρωπαϊκής Εταιρείας (ESA) και έχει υποχρέωση να συμμετέχει στα διαστημικά της προγράμματα και την προετοιμασία των διαστημικών της αποστολών. Στην ομιλία μου θα παρουσιάσω τα ανοικτά προβλήματα και τις δικές μας προσπάθειες για να τα μελετήσουμε στα πλαίσια του Ερευνητικού μας Δικτύου.

(Η διάλεξη θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα «Βασίλης Ξανθόπουλος» του Αστεροσκοπείου)

21:00-23:00: Νυχτερινή περιήγηση στον ουρανό της Θεσσαλονίκης
Κατά τη διάρκεια της περιήγησης θα γίνουν παρατηρήσεις διαφόρων ουρανίων σωμάτων (Σελήνης, πλανητών, νεφελωμάτων κ.α.) με το τηλεσκόπιο του Εργαστηρίου, εφόσον οι καιρικές συνθήκες είναι κατάλληλες. Επιπλέον, θα δοθεί η ευκαιρία για συζήτηση με τα μέλη του εργαστηρίου και ενημέρωση πάνω στα νεότερα επιτεύγματα στο χώρο της Αστρονομίας, Αστροφυσικής και Διαστημικής Φυσικής.


http://www.astro.auth.gr/

Μετατόπιση του βορείου πόλου της Γης


… συνδέεται με το λιώσιμο των πάγων


Από το 2005 έως σήμερα ο βόρειος γεωγραφικός πόλος μετατοπίζεται προς τη Γροιλανδία κατά αρκετά εκατοστά το χρόνο, αποκαλύπτουν δορυφορικές μετρήσεις του γήινου βαρυτικού πεδίου. Και η ασυνήθιστα γρήγορη μετακίνηση των πόλων αποδίδεται στην ανθρωπογενή κλιματική αλλαγή και την τήξη των πολικών πάγων.

Ο βόρειος και ο νότιος γεωγραφικός πόλος είναι τα σημεία από τα οποία διέρχεται ο άξονας περιστροφής της Γης. Η θέση τους δεν είναι σταθερή και εξαρτάται από μεταβολές στην κατανομή της μάζας του πλανήτη.

Μεγάλες συγκεντρώσεις μάζας όπως οι οροσειρές είναι γνωστό ότι προκαλούν τοπικές παραμορφώσεις στο γήινο βαρυτικό πεδίο. Αντίθετα, η απώλεια μάζας σε μικρές περιοχές μιας περιστρεφόμενης σφαίρας όπως η Γη οδηγεί σε μετατόπιση του άξονα περιστροφής προς το σημείο της απώλειας.

Οι γεωγραφικοί πόλοι είναι μάλιστα γνωστό ότι μετακινούνται, ακολουθώντας μια κυκλική διαδρομή, καθώς η κατανομή του χιονιού και των βροχών αλλάζει στην πορεία κάθε έτους. Επιπλέον, η θέση του άξονα επηρεάζεται από τις μετατοπίσεις των τεκτονικών πλακών.

Φαίνεται όμως ότι η κλιματική αλλαγή παρεμβαίνει τώρα στις περιοδικές μετατοπίσεις των γεωγραφικών πόλων, όπως δείχνει μια νέα ανάλυση των δεδομένων της αποστολής GRACE της NASA, η οποία χαρτογραφεί το γήινο βαρυτικό πεδίο.

Η μελέτη, η οποία δημοσιεύεται στο Geophysical Research Letters, δείχνει ότι η τήξη των πάγων στην Αρκτική και η άνοδος της στάθμης της θάλασσας επηρεάζουν την κατανομή μάζας στον πλανήτη.

Από το 2005 έως σήμερα, η επιταχυνόμενη τήξη του καλύμματος πάγου στη Γροιλανδία αναγκάζει το βόρειο γεωγραφικό πόλο να μετακινείται προς τη Γροιλανδία κατά σχεδόν 20 εκατοστά το χρόνο.

Και το 90% της μετατόπισης αυτής πρέπει να οφείλεται στο λιώσιμο των πάγων, υπολογίζει η ομάδα του δρ Τζιανλί Τσεν στο Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Όστιν.

Οι ερευνητές επισημαίνουν στη δημοσίευσή τους ότι η ακριβής μέτρηση της μετατόπισης των πόλων θα μπορούσε στο εξής να χρησιμοποιηθεί για την εκτίμηση της απώλειας πολικών πάγων στο μέλλον.

Θα μπορούσε επίσης να επιτρέψει τη μελέτη των μεταβολών της τήξης του καλύμματος πάγου τις προηγούμενες δεκαετίες, δεδομένου ότι τα δεδομένα για τη θέση των πόλων πηγαίνουν πίσω έναν αιώνα, πολύ περισσότερο από ό,τι οι μετρήσεις του πάχους των πάγων.

Newsroom ΔΟΛwww.nature.com physicsgg

Τετάρτη 15 Μαΐου 2013

Έλληνας αστρονόμος επιβεβαιώνει τον Αϊνστάιν


Για ακόμη μία φορά επιβεβαιώθηκε η θεωρία της σχετικότητας του Αϊνστάιν στις κοσμικές διαστάσεις της, χάρη σε μια ασυνήθιστη αστρονομική ανακάλυψη από μια μεγάλη διεθνή επιστημονική ομάδα, με επικεφαλής τον ελληνικής καταγωγής Γιάννη Αντωνιάδη του Ινστιτούτου Ραδιοαστρονομίας Μαξ Πλανκ στη Βόννη της Γερμανίας.

Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ένα ασυνήθιστο ζευγάρι πολύ πυκνών άστρων (ένα άστρο νετρονίων και ένα λευκό νάνο) που γυρίζουν το ένα γύρω από το άλλο κάθε 2,5 ώρες και σε απόσταση μόλις διπλάσια από αυτή μεταξύ Γης - Σελήνης, ενώ οι τροχιές τους ακολουθούν ακριβώς τις πορείες που προβλέπει η θεωρία της σχετικότητας.

Σε απόσταση περίπου 7.000 ετών φωτός από τη Γη ανακαλύφθηκε ένα άστρο νετρονίων (πάλσαρ) διαμέτρου 20 χιλιομέτρων, που προέκυψε μετά τον θάνατο ενός παλαιότερου μεγάλου άστρου μέσω έκρηξης σούπερ-νόβα και το οποίο πλέον περιστρέφεται αστραπιαία γύρω από τον εαυτό του με ρυθμό 25 φορές ανά δευτερόλεπτο.

Γύρω από αυτό εντοπίστηκε να περιφέρεται ένα άστρο-λευκός νάνος, δηλαδή το απομεινάρι κάποιου επίσης παλαιότερου άστρου σαν τον Ήλιο μας, που σταδιακά γέρασε, έχασε τα εξωτερικά στρώματά του και άρχισε να ψύχεται.

Το δυαδικό αυτό αστρικό σύστημα (με την ονομασία PSR J0348+0432) ασκεί, λόγω της τεράστιας μάζας του, τεράστια βαρυτική επίδραση στο περιβάλλον του, εκατοντάδες δισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από τη βαρύτητα στη Γη. Έτσι, παρέχει μια ακραία, αλλά ιδανική, ευκαιρία για να ελεγχθεί η θεωρία βαρύτητας του Αϊνστάιν.

Οι ερευνητές εκμεταλλεύθηκαν τη σπάνια ευκαιρία ανακάλυψης των δύο υπέρ-πυκνων άστρων για να δουν αν η θεωρία του Αϊνστάιν καταρρέει σε αυτές τις εξωτικές συνθήκες, αλλά για μια ακόμη φορά δεν κατάφεραν να την κλονίσουν από το βάθρο της.

Ο Γιάννης Αντωνιάδης, σύμφωνα με το «Nature» και το Space.com, παρατήρησε ως διδακτορικός φοιτητής το δυαδικό αστρικό σύστημα με τη βοήθεια του Πολύ Μεγάλου Τηλεσκοπίου (VLT) του Ευρωπαϊκού Νοτίου Αστεροσκοπείου στη Χιλή και, όπως είπε, ανακάλυψε ότι το συγκεκριμένο άστρο νετρονίων έχει τη μεγαλύτερη μάζα από οποιαδήποτε άλλο άστρο πάλσαρ έχει ποτέ ανακαλυφθεί.

Το βαρυτικό πεδίο που δημιουργεί γύρω του το πάλσαρ, μεταβάλλει τον περιβάλλοντα χώρο και, κατά συνέπεια, την τροχιά του λευκού - νάνου γύρω του, ακριβώς όπως προβλέπει η θεωρία της γενικής σχετικότητας. Οι ερευνητές μέτρησαν μια αλλαγή στην τροχιά του λευκού νάνου της τάξης των οκτώ εκατομμυριοστών του δευτερολέπτου ανά έτος, ακριβώς όσο προβλέπει η θεωρία του Αϊνστάιν.

Ένα τέτοιο αστρικό σύστημα, σύμφωνα με τη θεωρία του Αϊνστάιν, θα πρέπει επίσης να «ακτινοβολεί» στον χωροχρόνο ενέργεια με τη μορφή βαρυτικών κυμάτων, όμως οι επιστήμονες δεν έχουν καταφέρει ακόμα να εντοπίσουν τέτοια κύματα, παρόλο που τα αναζητούν επίμονα με διάφορους επίγειους πειραματικούς ανιχνευτές.


Ο Αϊνστάιν είχε προτείνει τη γενική σχετικότητα το 1915 και αυτή έκτοτε έχει κατά καιρούς επιβεβαιωθεί σε διάφορες συνθήκες, αλλά ακόμα δεν έχει καταστεί εφικτό να συμφιλιωθεί με την άλλη μεγάλη θεωρία της φυσικής, την κβαντομηχανική.

Ο Γιάννης Αντωνιάδης γεννήθηκε στο Διδυμότειχο και σπούδασε Φυσική στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Από τον Μάρτιο του 2010 είναι διδακτορικός φοιτητής στο Ινστιτούτο Ραδιοαστρονομίας Μαξ Πλανκ στη Βόννη, ειδικευόμενος στην αναζήτηση και μελέτη δυαδικών αστρικών συστημάτων πάλσαρ, χρησιμοποιώντας οπτικά τηλεσκόπια και ραδιοτηλεσκόπια σε διάφορες περιοχές του κόσμου.

Πηγή: ΑΜΠΕ
http://www.eso.org/public/images/eso1319a/

Αστροπαρατηρητές...

Δευτέρα 13 Μαΐου 2013

Μια σκηνή από το μέλλον του Ήλιου


Περιστατικό αστρικής «ρύπανσης» εντόπισε το Hubble

Καλλιτεχνική απεικόνιση ενός αστεροειδή καθώς ακολουθεί μια πορεία θανάτου που θα τον ρίξει πάνω στο μητρικό του άστρο. Το ίδιο μπορεί να συμβεί μια μέρα και στον Ήλιο (NASA / ESA / G.Bacon)

Η μελέτη μακρινών λευκών νάνων που έχουν «μολυνθεί» από υλικά αστεροειδών προσφέρει μια εικόνα για το τι περιμένει τον Ήλιο σε μερικά δισεκατομμύρια χρόνια, πιστεύουν οι αστρονόμοι.

To τέλος

Όταν ο Ήλιος φτάσει στο τέλος της ζωής του, σε περίπου 5 δισ. χρόνια, αρχικά θα διογκωθεί και θα καταπιεί τους πλησιέστερους πλανήτες. Σε επόμενη όμως φάση θα αποτινάξει τα εξωτερικά του στρώματα και θα χάσει έτσι μάζα.

Στην πορεία αυτής της διαδικασίας, πολλοί αστεροειδείς θα εκτραπούν από τις τροχιές τους λόγω βαρυτικής διατάραξης και τελικά θα πέσουν πάνω στον Ήλιο, μολύνοντάς τον με τα υλικά τους.
Στη νέα μελέτη, το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble ανακάλυψε ίχνη εξαερωμένων πετρωμάτων στις ατμόσφαιρες δύο λευκών νάνων, γερασμένων άστρων μεσαίου μεγέθους που έχουν συρρικνωθεί και εκπέμπουν ένα ασθενικό μόνο φως.

Πυρίτιο

Οι φασματοσκοπικές παρατηρήσεις του Hubble αποκάλυψαν ότι οι ατμόσφαιρες των λευκών νάνων περιέχουν πυρίτιο, βασικό συστατικό των αστεροειδών, της Γης και γενικά των πλανητών που αποτελούνται από κυρίως από πετρώματα και όχι από αέριο. Επιπλέον, η αναλογία του πυριτίου προς τον άνθρακα ταιριάζει απόλυτα με αυτό που θα περίμενε κανείς από ένα βραχώδη πλανήτη.

«Όταν τα άστρα αυτά γεννήθηκαν πρέπει να έφτιαξαν πλανήτες. Το υλικό που βλέπουμε αποτελεί ένδειξη ότι αυτό όντως συνέβη» αναφέρει ο Τζέι Φαρίχι του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ στη Βρετανία, πρώτος συγγραφέας της δημοσίευσης στο «Monthly Notices of the Royal Astronomical Society».

Η μέθοδος

Το σημαντικό πάντως με τη νέα μελέτη δεν είναι ότι προσφέρει σκηνές από το μέλλον του Ήλιου, αλλά ότι προσφέρει μια μέθοδο για τον εντοπισμό πλανητών σε περιοχές που ήταν δύσκολο να μελετηθούν ως σήμερα.

Σε αντίθεση με τον Ήλιο, ο οποίος ακολουθεί μια μάλλον μοναχική ζωή, πολλά άλλα άστρα κινούνται ενωμένα σε ομάδες, οι οποίες ονομάζονται αστρικά σμήνη. Μέχρι σήμερα οι αστρονόμοι έχουν ανακαλύψει εκατοντάδες πλανήτες σε μοναχικά άστρα, ωστόσο ο εντοπισμός πλανητών σε σμήνη έχει αποδειχθεί εξαιρετικά δύσκολος.

Στην τελευταία μελέτη, οι ερευνητές μελέτησαν τους λευκούς νάνους στο αστρικό σμήνος της Ύδρας, το οποίο βρίσκεται σε απόσταση 150 ετών φωτός, στην κατεύθυνση του αστερισμού του Ταύρου. Η μελέτη δείχνει για πρώτη φορά ότι τα αστρικά σμήνη παράγουν κι αυτά πλανήτες, των οποίων την ύπαρξη μπορούμε να συμπεράνουμε από τα ίχνη πυριτίου στις ατμόσφαιρες των μητρικών άστρων.
Πηγή:Royal Astronomical Society-Το Βήμα.

Κυριακή 12 Μαΐου 2013

78.000 άνθρωποι θέλουν να πάνε στον… αγύριστο


«Συνωστισμός» για το ταξίδι χωρίς επιστροφή σε μια βάση στον Αρη


Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι θέλουν να ταξιδέψουν στην αποικία που ετοιμάζει η Mars One στον Αρη

Πριν από ένα μήνα τα φώτα της δημοσιότητας συγκέντρωσε η ολλανδική εταιρεία Mars One που ανακοίνωσε ότι οργανώνει μια αποστολή αποίκησης του Αρη. Σύμφωνα με το σχέδιο της εταιρείας ως το 2018 θα γίνονται αποστολές στον Αρη με τις οποίες θα προετοιμάζεται το έδαφος για μια «τελική» αποστολή το 2023. Οσοι θα συμμετάσχουν σε αυτήν θα αποτελέσουν τους πρώτους αποίκους του Κόκκινου Πλανήτη.

Οποιος μπει στο σκάφος το 2023 θα αποχαιρετήσει για πάντα τη Γη. Η εταιρεία αναφέρει ότι οι υποψήφιοι θα πρέπει να είναι άτομα που πειθαρχούν, προσαρμόζονται εύκολα σε διάφορες καταστάσεις και περιβάλλοντα, είναι επινοητικά και διαθέτουν ομαδικό πνεύμα. Oπως έγινε γνωστό η εταιρεία έχει δεχθεί περισσότερες από 78 χιλιάδες αιτήσεις από επίδοξους εποίκους του Αρη. «Με 78 χιλιάδες αιτήσεις σε διάστημα δύο εβδομάδων όπως φαίνεται έχουμε να κάνουμε με την πιο επιθυμητή δουλειά στην ιστορία. Αν συνεχιστεί η υποβολή αιτήσεων με αυτόν τον ρυθμό θα πιάσουμε εύκολα τον στόχο των 500 χιλιάδων αιτήσεων που είχαμε θέσει εξ αρχής» δήλωσε ο Μπας Λάνσντροπ, συνιδρυτής της Mars One.

το βήμα

Σάββατο 11 Μαΐου 2013

Η Οία του... Διαστήματος



Εκπληκτικό ηλιοβασίλεμα που είδε το πλήρωμα του ISS



Μια ακόμη καταπληκτική φωτογραφία που κατέγραψαν μέλη του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (ISS) έδωσε στη δημοσιότητα η NASA. Πρόκειται για το ηλιοβασίλεμα τα ξημερώματα της 5ης Μαΐου στον Νότιο Ειρηνικό Ωκεανό. Πιο συγκεκριμένα τα μέλη του πληρώματος κατέγραψαν την εικόνα ενώ ο Σταθμός βρισκόταν πάνω από μια θαλάσσια περιοχή ανατολικά από το Νησί του Πάσχα.

Πηγή:Βήμα science

Κολοσσιαίο νέφος αερίων «τυλίγει» δύο γαλαξίες

Εχει έκταση 300 χιλιάδες έτη φωτός και μάζα παρόμοια με εκείνη 10 δισ. άστρων!
 Κολοσσιαίο νέφος αερίων «τυλίγει» δύο γαλαξίες
Δείτε ένα βίντεο για το εντυπωσιακό νέφος  


Διεθνής ομάδα επιστημόνων ανάμεσα στους οποίους είναι και ο Ανδρέας Ζέζας, επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης, μελέτησε ένα γιγάντιο νέφος αερίων που βρίσκεται σε απόσταση 400 εκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη.

Κοσμικό εργαστήριο

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν το διαστημικό τηλεσκόπιο Chandra για να μελετήσουν το νέφος αερίων NGC 6240 που αποτελεί ένα από τα πιο εντυπωσιακά και ενδιαφέροντα νέφη στο Σύμπαν. Το νέφος αυτό έχει έκταση 300 χιλιάδες έτη φωτός και μάζα που υπολογίζεται ότι είναι παρόμοια με εκείνη 10 δισ. άστρων σαν τον Ηλιο. Εκτός από το μέγεθος του, ιδιαίτερα ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι εντός του NGC 6240 βρίσκονται δύο σπειροειδείς γαλαξίες με μέγεθος παρόμοιο με εκείνο του δικού μας γαλαξία . Οι δύο γαλαξίες βρίσκονται μάλιστα σε διαδικασία σύγκρουσης από την οποία αναμένεται να προκύψει μια τεράστια μελανή οπή.

Σύμφωνα με τους επιστήμονες, από τις κοσμικές διεργασίες που λαμβάνουν χώρα κατά την διαδικασία προσέγγισης των δύο γαλαξιών γεννιούνται συνεχώς νέα άστρα, ορισμένα από τα οποία ζουν πολύ γρήγορα και εξελίσσονται σε υπερκαινοφανείς αστέρες (σουπερνόβα). Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «The Astrophysical Journal».
Πηγή: Το βήμα

Παρασκευή 10 Μαΐου 2013

Χιλή cerro paranal.Ο παράδεισος των Αστρονόμων

Το παρακάτω βίντεο το αφιερώνω στο φίλο Νίκο http://antithetoikosmoi.blogspot.gr/ και τον ευχαριστώ θερμά για το βραβείο που μου χάρισε.
Νίκο επειδή  το SUPRNOVA  είναι πολλών αστέρων (όπως και το βραβείο σου)γι'αυτό διάλεξα να σου το αφιερώσω.






Ο δεκάλογος του Αστροπαρατηρητή



του Χρήστου Σωτηρόπουλου
Η αστροπαρατήρηση είναι χόμπι. Ως χομπίστας κάποιος μπορεί να είναι πολύ σοβαρός και αφοσιωμένος και άλλος απλά να διασκεδάζει με την ιδέα του αγνώστου. Όπως και να έχει θα πρέπει όλοι να έχουμε στο νου μας μερικά βασικά πράγματα ώστε όλοι να περνάμε καλά.

1. Φροντίζουμε να φτάνουμε την ώρα που έχουμε πει. Ο λόγος είναι ότι τα φώτα των αυτοκινήτων χαλάνε την νυχτερινή μας όραση που τόσο χρειαζόμαστε για να παρατηρήσουμε καθαρά μερικά πολύ αμυδρά αντικείμενα στον ουρανό.

2. Για τον ίδιο λόγο φροντίζουμε τα κινητά μας, οι φακοί μας και οποιαδήποτε άλλη πηγή φωτός να είναι καλυμμένη με κόκκινη ζελατίνα που μπορούμε να προμηθευτούμε από όλα τα βιβλιοπωλεία.

3. Δεν περπατάμε άσκοπα ανάμεσα στα τηλεσκόπια, είναι πολύ εύκολο να προκαλέσουμε ζημιά, ακόμα κα να ρίξουμε κάτω ένα τηλεσκόπιο στο σκοτάδι.

4. Προσπαθούμε να είμαστε ήρεμοι και ήσυχοι. Η παρατήρηση θέλει υπομονή και συγκέντρωση.

5. Δεν βιαζόμαστε να κοιτάξουμε μέσα από ένα τηλεσκόπιο. Πολλές φορές το αντικείμενο που κοιτάμε μπορεί να είναι αμυδρό και δύσκολο και με την πρώτη να απογοητευτούμε. Δεν μας βιάζει κανείς, οπότε περάστε περισσότερο χρόνο κοιτώντας, σχολιάζοντας, καταγράφοντας αυτό το οποίο βλέπετε.

6. Ερχόμαστε προετοιμασμένοι. Κόκκινος φακός, μπλοκ για σημειώσεις, νερό, μπλούζα η τζάκετ για το κρύο. Ένα μικρό καρεκλάκι για ξεκούραση, ένα ζευγάρι κιάλια αν έχουμε στο σπίτι που με την καθοδήγηση των πιο έμπειρων μπορεί να μας βοηθήσει να βρούμε πολλά αντικείμενα στον ουρανό.

7. Καλό θα ήταν να μην ρωτάμε πόσο κοστίζουν όλα αυτά τα οποία βλέπουμε. Ο κάθε ερασιτέχνης που αγαπάει το χόμπι του δίνει μια μικρή περιουσία για να έχει ένα αξιόλογο εξοπλισμό για τον οποίο ίσως νιώθει άβολα να λέει πόσο κοστίζει. Φανταστείτε κάθε φορά που σας έβλεπε κάποιος να φοράτε την καινούρια σας μπλούζα να σας ρώταγε πόσο κάνει.

8. Αν θέλετε να αγοράσετε τηλεσκόπιο και είστε αρχάριος ΜΗΝ Το ΚΑΝΕΤΕ. Ελάτε σε μερικές παρατηρήσεις, δείτε από τα τηλεσκόπια των άλλων, γνωρίστε τον ουρανό και μετά συζητάμε για τηλεσκόπια. Ξεκινήστε με ένα ζευγάρι κιάλια!

9. Όταν έρθει η ώρα να φύγουμε ενημερώνουμε τους υπόλοιπους για να προφυλαχθούν από τα φώτα του αυτοκινήτου μας. Κάποιοι μπορεί να βγάζουν αστροφωτογραφίες μεγάλου χρόνου οι οποίες μπορούν να καταστραφούν.

10. Αν αναρωτιέστε πως όλοι εμείς ξέρουμε τόσα πολλά για τον ουρανό θα προδώσω το αιώνιο μυστικό της γνώσης που περνάει μόνο από αστρονόμο σε αστρονόμο... Διαβάζουμε! Υπάρχουν εξαιρετικά βιβλία αστρονομίας στην αγορά, αστροχάρτες, προγράμματα για τον υπολογιστή σας. Τον χειμώνα που εξαιτίας των καιρικών συνθηκών οι παρατηρήσεις είναι περιορισμένες διαβάζουμε.

Ελπίζω αυτός ο μικρός δεκάλογος να ήταν κατατοπιστικός και ενημερωτικός.


Καθαρούς ουρανούς

Δευτέρα 6 Μαΐου 2013

3 χρόνια του Ήλιου μέσα σε 3 λεπτά


Από την άνοιξη του 2010, το Solar Dynamics Observatory (SDO) της NASA, παρακολουθεί ανελλιπώς τη δραστηριότητα του Ήλιου. Το βίντεο που ακολουθεί συμπυκνώνει μέσα σε τρία λεπτά τις παρατηρήσεις τριών ετών:






Πέμπτη 2 Μαΐου 2013

."Σήμερον κρεμάται επί ξύλου, ο εν ύδασι την γην κρεμάσας.

"Σήμερον κρεμάται επί ξύλου, ο εν ύδασι την γην κρεμάσας.
Στέφανον εξ ακανθών περιτίθεται, ο των αγγέλων βασιλεύς.
Ψευδή πορφύραν περιβάλλεται, ο περιβάλλων τον ουρανόν εν νεφέλαις.
Ράπισμα κατεδέξατο, ο εν Ιορδάνη ελευθερώσας τον Αδάμ.
Ήλοις προσηλώθη, ο νυμφίος της Εκκλησίας.
Λόγχη εκεντήθη, ο υιός της Παρθένου.
Προσκυνούμεν σου τα Πάθη, Χριστέ.
Δείξον ημίν και την ένδοξόν σου Ανάστασην"

Γιγάντιος κυκλώνας στον Κρόνο προκαλεί δέος

Καλύπτει επιφάνεια 25 φορές μεγαλύτερη από αυτή της Ελλάδας
Τα λεπτά, φωτεινά σύννεφα που διακρίνονται στην περιφέρεια της δίνης κινούνται με ταχύτητα 530 χιλιομέτρων την ώρα.

Εννέα χρόνια μετά την άφιξή της στο σύστημα του Κρόνου, η αποστολή Cassini της NASA κατάφερε για πρώτη φορά να ζουμάρει σε έναν τερατώδη κυκλώνα που μαίνεται στο βόρειο πόλο του πλανήτη και καλύπτει μια επιφάνεια σχεδόν 25 φορές μεγαλύτερη από της Ελλάδας.

Σε εικόνες και βίντεο υψηλής ανάλυσης, το μάτι της πολικής δίνης έχει διάμετρο 2.000 χιλιόμετρα, 20 φορές μεγαλύτερη σε σχέση με το μάτι ενός μέσου κυκλώνα στη Γη.


Δείτε την παραπάνω εικόνα σε πλήρη ανάλυση


Επιπλέον, ο κυκλώνας περιστρέφεται μέσα σε έναν μυστηριώδες, εξαγωνικό μετεωρολογικό σύστημα που είχε εντοπιστεί σε προηγούμενα περάσματα του Cassiniκαι βαφτίστηκε «το εξάγωνο».


Η δίνη περιστρέφεται μέσα σε ένα μυστηριώδες εξάγωνο, το οποίο εικονίζεται εδώ σε παλαιότερη υπέρυθρη λήψη (NASA/JPL-Caltech)

Η γιγάντια πολική δίνη «μοιάζει πολύ με τους κυκλώνες της Γης» σχολιάζει ο Άντριου Ίνγκερσολ, μέλος της ερευνητικής ομάδας του Cassini στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Καλιφόρνια (Caltech). «Βρίσκεται όμως στον Κρόνο, σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα, και τροφοδοτείται με κάποιο τρόπο από τις μικρές ποσότητες υδρατμών που υπάρχουν στην ατμόσφαιρα υδρογόνου του Κρόνου» συνεχίζει.


Αριστερά η δίνη σε εικόνα πραγματικού χρώματος, δεξιά η ίδια εικόνα με επεξεργασμένα χρώματα ώστε να διακρίνονται λεπτομέρειες (NASA/JPL-Caltech)

Πέρα από το τεράστιο μέγεθός της, μια άλλη διαφορά της δίνης σε σχέση με τους κυκλώνες της Γης είναι ότι το μάτι της παραμένει ακίνητο πάνω από το βόρειο πόλο του πλανήτη.

Ο κυκλώνας πιστεύεται ότι μαίνεται στον Κρόνο εδώ και πολλά χρόνια, μέχρι σήμερα όμως δεν ήταν δυνατό να φωτογραφηθεί στα ορατά μήκη κύματος, καθώς ο βόρειος πόλος ήταν τυλιγμένος στο σκοτάδι ενός πολυετούς χειμώνα (ένα έτος στον Κρόνο διαρκεί 29 γήινα χρόνια).

Με την αλλαγή των εποχών, το Cassini είχε για πρώτη φορά την ευκαιρία να φωτογραφίσει τη δίνη στο αμυδρό ηλιακό φως, εννέα χρόνια μετά την άφιξή του στον πλανήτη το 2004.

Οι υπεύθυνοι της αποστολής χρειάστηκε να ρυθμίσουν προσεκτικά την τροχιά του Cassini έτσι ώστε το σκάφος να περνά περιοδικά πάνω και κάτω από τον ισημερινό του Κρόνου.

tovima.gr