Ἐπιστήμονας τῆς NASA ἰσχυρίζεται ὅτι ἀνακάλυψε ἴχνη ζωῆς σέ ἕνα μετεωρίτη
Ο Richard Hoover, ἕνας βραβευμένος ἀστροβιολόγος τῆς NASA, δημοσίευσε τά συμπεράσματα μιᾶς ἔρευνας πού κράτησε ἐννέα χρόνια καί στήν ὁποία καταλήγει στό ἑξῆς: κάποιες ἴνες καί ἄλλα χαρακτηριστικά πού βρίσκονται στό ἐσωτερικό τριῶν δειγμάτων ἀπό μία σπάνια κατηγορία μετεωριτῶν, φαίνεται νά εἶναι ἀπολιθώματα μιᾶς μορφῆς ζωῆς πού μοιάζει ἀρκετά μέ τό κυανοβακτήριο. Ἡ χημική ἀνάλυση, ὑποστηρίζει ὁ Hoover, δέν ἐμφανίζει ἐνδείξεις ὅτι τά ἀπολιθώματα εἶναι ὀργανισμοί πού διείσδυσαν στούς μετεωρίτες ἀφοῦ αὐτοί ἔφτασαν στή Γῆ.
Ἡ ἐννιάχρονη ἔρευνα τοῦ ἔγινε σέ ἀπομακρυσμένες περιοχές τῆς γῆς στίς ὁποῖες ἔχουν πέσει μετεωρίτες, ἀπό τήν Ἀνταρκτική ἕως τήν Σιβηρία. Προϋπόθεση ἦταν τά κομμάτια ἀπό τούς μετεωρίτες νά εἶχαν παραμείνει στό σημεῖο τῆς πτώσης.
Τά κομμάτια πού συνέλεξε μετά ἀπό ἐνδελεχῆ ἔλεγχο πού ἔκανε μέ ἠλεκτρονικό μικροσκόπιο σάρωσης, ἀνακάλυψε ὅτι ἔχουν ἕνα εἶδος βακτηρίου τό ὁποῖο δέν εἶναι γνωστό μέχρι τώρα.
Ο Hoover θεωρεῖ ὅτι αὐτά τά βακτήρια θά μπορέσουν νά δώσουν ἀρκετές ἀπαντήσεις σέ ἄλυτα ἐρωτήματα πού ὑπάρχουν, ἴσως καί στή δημιουργία τῆς ζωῆς.
Ἐάν ἡ ἀνάλυση καί ἑρμηνεία τοῦ Hoover μπορέσει νά φτάσει στόν ἔλεγχο ἀπό ἄλλους εἰδικούς, τότε τό ἔργο του θά μποροῦσε νά ἐπηρεάσει ἔντονα τίς μακροχρόνιες συζητήσεις πάνω στήν προέλευση τῆς ἐπίγειας ζωῆς καθώς καί τό ἄν ὑπάρχει ζωή ἀλλοῦ στό σύμπαν. Τό μεγάλο συμπέρασμα, φυσικά, θά ἦταν ὅτι ἡ ζωή εἶναι ἕνα εὐρέως διαδεδομένο φαινόμενο – μιά ἰδέα πού εἶναι γνωστή ὡς πανσπερμίας – ὁπότε ἡ ζωή σέ αὐτόν τόν πλανήτη θά μποροῦσε νά ὀφείλεται σέ μία μετανάστευση ἀπό ἀλλοῦ . Καί φυσικά ὑπάρχει ἀκόμα τό μεγάλο ἐρώτημα ἀπό πού καί πώς ξεκίνησαν ὅλα.
Φυσικά, οἱ ἀπόψεις αὐτές δέν ἔχουν γίνει δεκτές ἀπό τό πλῆθος τῆς ἐπιστημονικῆς κοινότητας.
Τό ἀποτέλεσμα τῆς μελέτης αὐτῆς τό δημοσίευσε στό περιοδικό Journal of Cosmology καί τό ἀνέλυσε σέ ἕνα ἐπιστημονικό φόρουμ. Φυσικά ἀρκετοί ἐπιστήμονες ἔχουν ἀρχίσει νά μελετοῦν τά ὅσα ὑποστηρίζει ὁ ἀστροβιολόγος τῆς NASA.
Οἱ ἀπόψεις τοῦ ἐμπίπτουν σαφῶς στήν κατηγορία τῶν «ἔκτακτων ἀπαιτήσεων", πού ἀπαιτοῦν δηλαδή ἐξαιρετικές ἀποδείξεις. Αὐτό ἀναγνωρίζεται καί ἀπό τούς συντάκτες τοῦ περιοδικοῦ, πού λένε ὅτι ἀπέστειλαν τήν ἐργασία του γιά ἐξέταση σέ 100 ἀνεξάρτητους ἐπιστήμονες πού ἐργάζονται σέ συναφεῖς τομεῖς. Ο Rudy Schild, ὑπεύθυνός του περιοδικοῦ ἀνέφερε σέ σημείωμα πού συνοδεύει τήν ἐργασία τοῦ Hoover ὅτι οἱ ἀντιδράσεις γιά τήν ἔρευνα, τά ὑπέρ καί τά κατά, θά δημοσιευθοῦν στήν ἰστοσελίδα τοῦ περιοδικοῦ σέ λίγες ἡμέρες.
Προηγούμενοι ἰσχυρισμοί γιά ἐξωγήινη ζωή
Ὁ ἰσχυρισμός ὅτι οἱ μετεωρίτες πού πέφτουν στή Γῆ περιέχουν ἴχνη ἐξωγήινης ζωῆς δέν εἶναι καινούργιος.
Ἡ διασημότερη περίπτωση εἶναι ὁ μετεωρίτης ALH 84001, ὁ ὁποῖος ἔγινε πρωτοσέλιδο τό 1996, ὅταν τό περιοδικό Science δημοσίευσε μία ἀμφιλεγόμενη ἔρευνα τοῦ Δρ Ντέιβιντ ΜακΚέι, σύμφωνα μέ τόν ὁποῖο ὁ βράχος ἀπό τό διάστημα περιέχει ἀποτυπώματα ὀργανισμῶν ἐξωγήινης προέλευσης.
Ἡ δημοσίευση τοῦ Δρ ΜακΚέι ἔκανε τόσο μεγάλη ἐντύπωση ὥστε ὁ τότε πρόεδρος τῶν ΗΠΑ Μπίλ Κλίντον ἐμφανίστηκε στήν τηλεόραση γιά νά τό ἀνακοινώσει.
Ὁ ἰσχυρισμός τοῦ Δρ ΜακΚέι εἶχε ἰδιαίτερη σημασία γιά τήν ὕπαρξη ζωῆς στό Σύμπαν, δεδομένου ὅτι ὁ ALH 84001 θεωρεῖται ἕνα ἀπό τά ἀρχαιότερα ἀντικείμενα στό Ἡλιακό Σύστημα: χρονολογήθηκε στά 4,091 δισεκατομμύρια χρόνια, περίπου μισό δισεκατομμύριο χρόνια μετά τό σχηματισμό τῆς Γῆς.
Μετέπειτα ἀναλύσεις ἔδειξαν ὅτι ὁ βράχος ἐκτινάχθηκε ἀπό τόν Ἄρη κατά τήν πρόσκρουση ἐνός ἀστεροειδῆ πρίν ἀπό 15 ἑκατομμύρια χρόνια. Τελικά προσγειώθηκε στήν Ἀνταρκτική, ὅπου ἀνακαλύφθηκε τό 1984.
Οἱ μελέτες πού μεσολάβησαν ἀπό τή δημοσίευση τοῦ Δρ ΜακΚέι δίνουν ἀντιφατικά ἀποτελέσματα. Ὁρισμένοι ἐρευνητές ὑποστηρίζουν ὅτι οἱ ἐπίμαχοι σχηματισμοί εἶναι ἀδύνατο νά σχηματίστηκαν ἀπουσία ζωῆς, ἐνῶ ἄλλοι ἐπιμένουν ὅτι πρόκειται γιά μή βιογενεῖς σχηματισμούς πού προῆλθαν ἀπό χημικές ἀντιδράσεις.
Τό 2009, πάντως, ὁμάδα ἐρευνητῶν τῆς NASA, στήν ὁποία συμμετεῖχε καί ὁ Δρ ΜακΚέι, ἀνέφερε στήν ἐπιθεώρηση Geochimica et Cosmochimica Acta ὅτι ὑπάρχουν «ἰσχυρές ἐνδείξεις σύμφωνα μέ τίς ὁποῖες ἐνδέχεται νά ὑπῆρξε ζωή στόν Ἄρη».
Ἐπισήμαναν μάλιστα ὅτι «κανένα ἀπό τά χαρακτηριστικά πού ὑποστηρίζουν τήν ὑπόθεσή μας γιά τόν ALH 84001 δέν ἔχει διαψευστεῖ ἤ ἔχει ἀποδοθεῖ μέ βεβαιότητα σέ μή βιολογικές ἐξηγήσεις».
Ἀπό τό 1996 ἕως σήμερα, τό αἴνιγμα τοῦ ALH 84001 παραμένει ἀναπάντητο. Ὁρισμένοι ἐπιστήμονες, πάντως, δηλώνουν βέβαιοι ὅτι ὁ Ἄρης φιλοξενοῦσε κάποτε μικροβιακή ζωή: Τό 2001, Ἀμερικανοί ἐρευνητές ὑποστήριξαν ὅτι οἱ ἀποστολές Viking 1 καί 2 εἶχαν ἀνιχνεύσει μικροβιακή δραστηριότητα στόν Ἄρη, σέ ἀντίθεση μέ ὅ,τι ἐκτιμᾶ ἡ ἴδια ἡ ἴδια ἡ NASA γιά τά ἀποτελέσματα τῶν ἀποστολῶν της.
Ἕνας ἀκόμα πιό προκλητικός ἰσχυρισμός εἶδε τά φῶτα τῆς δημοσιότητας τό 2001, ὅταν Ἰταλοί ἐπιστήμονες ἀνακοίνωσαν ὅτι ἐντόπισαν μέσα σέ μετεωρίτη ἐξωγήινα μικρόβια, τά ὁποία μάλιστα ἄρχισαν νά πολλαπλασιάζονται ὅταν καλλιεργήθηκαν στό ἐργαστήριο.
Οἱ Ἰταλοί ἐπιστήμονες διαβεβαίωσαν ὅτι εἶχαν ἀποστειρώσει τό ἐξωτερικό του μετεωρίτη, ὥστε νά μήν μολυνθεῖ ἀπό γήινα μικρόβια. Αὐτό ὅμως δέν ἔπεισε τήν ἐπιστημονική κοινότητα, μέ πολλούς εἰδικούς νά δηλώνουν βέβαιοι ὅτι ἐπρόκειτο γιά συνήθη βακτήρια πού εἶχαν προλάβει νά εἰσχωρήσουν στό ἐσωτερικό του βράχου.
Σέ μία τρίτη περίπτωση, τό 2000, ἐρευνητές τοῦ Ἰνδικοῦ Ὀργανισμοῦ Διαστημικῆς Ἔρευνας ὑποστήριξαν ὅτι τά ἐρευνητικά τούς ἀερόστατα συνέλεξαν ἐξωγήινα μικρόβια ψηλά στήν ἀτμόσφαιρα.
Καί σέ αὐτή τήν περίπτωση, οἱ περισσότεροι εἰδικοί ἐκτίμησαν ὅτι τά δείγματα εἶχαν πιθανότατα μολυνθεῖ.
Γεγονός εἶναι ὅτι καμία μελέτη γιά τήν ἀνακάλυψη ἐξωγήινης ζωῆς δέν ἔχει ἐπιβεβαιωθεῖ πέραν πάσης ἀμφιβολίας.
Παρόλα αὐτά, οἱ πλειονότητα τῶν ἐπιστημόνων πιστεύει σήμερα ὅτι ἡ ἀνακάλυψη ἐξωγήινων ὀργανισμῶν εἶναι θέμα χρόνου.
Ἀπό τά τέλη τά μέσα τῆς δεκαετίας τοῦ 1990, οἱ ἀστρονόμοι ἔχουν ἀνακαλύψει ἑκατοντάδες πλανῆτες ἐκτός τοῦ Ἡλιακοῦ Συστήματος, ἀπό τούς ὁποίους ὁρισμένοι παρουσιάζουν ὁμοιότητες μέ τή Γῆ.
Ἀκόμα καί ἄν δέν ἀνακαλυφθοῦν ποτέ ἴχνη ἐξωγήινων στό δικό μας πλανήτη, τά ἰσχυρότερα τηλεσκόπια τοῦ μέλλοντος θά εἶναι πιθανῶς σέ θέση νά ἀνιχνεύσουν ἀπό μακριά τίς χημικές ὑπογραφές τῆς ζωῆς, ὅπως γιά παράδειγμα τό φασματικό ἴχνος τῆς χλωροφύλλης ἤ ἄλλων βιολογικῶν μορίων
Πηγή: Δίκτυο, in.gr
Ο Richard Hoover, ἕνας βραβευμένος ἀστροβιολόγος τῆς NASA, δημοσίευσε τά συμπεράσματα μιᾶς ἔρευνας πού κράτησε ἐννέα χρόνια καί στήν ὁποία καταλήγει στό ἑξῆς: κάποιες ἴνες καί ἄλλα χαρακτηριστικά πού βρίσκονται στό ἐσωτερικό τριῶν δειγμάτων ἀπό μία σπάνια κατηγορία μετεωριτῶν, φαίνεται νά εἶναι ἀπολιθώματα μιᾶς μορφῆς ζωῆς πού μοιάζει ἀρκετά μέ τό κυανοβακτήριο. Ἡ χημική ἀνάλυση, ὑποστηρίζει ὁ Hoover, δέν ἐμφανίζει ἐνδείξεις ὅτι τά ἀπολιθώματα εἶναι ὀργανισμοί πού διείσδυσαν στούς μετεωρίτες ἀφοῦ αὐτοί ἔφτασαν στή Γῆ.
Ἡ ἐννιάχρονη ἔρευνα τοῦ ἔγινε σέ ἀπομακρυσμένες περιοχές τῆς γῆς στίς ὁποῖες ἔχουν πέσει μετεωρίτες, ἀπό τήν Ἀνταρκτική ἕως τήν Σιβηρία. Προϋπόθεση ἦταν τά κομμάτια ἀπό τούς μετεωρίτες νά εἶχαν παραμείνει στό σημεῖο τῆς πτώσης.
Τά κομμάτια πού συνέλεξε μετά ἀπό ἐνδελεχῆ ἔλεγχο πού ἔκανε μέ ἠλεκτρονικό μικροσκόπιο σάρωσης, ἀνακάλυψε ὅτι ἔχουν ἕνα εἶδος βακτηρίου τό ὁποῖο δέν εἶναι γνωστό μέχρι τώρα.
Ο Hoover θεωρεῖ ὅτι αὐτά τά βακτήρια θά μπορέσουν νά δώσουν ἀρκετές ἀπαντήσεις σέ ἄλυτα ἐρωτήματα πού ὑπάρχουν, ἴσως καί στή δημιουργία τῆς ζωῆς.
Ἐάν ἡ ἀνάλυση καί ἑρμηνεία τοῦ Hoover μπορέσει νά φτάσει στόν ἔλεγχο ἀπό ἄλλους εἰδικούς, τότε τό ἔργο του θά μποροῦσε νά ἐπηρεάσει ἔντονα τίς μακροχρόνιες συζητήσεις πάνω στήν προέλευση τῆς ἐπίγειας ζωῆς καθώς καί τό ἄν ὑπάρχει ζωή ἀλλοῦ στό σύμπαν. Τό μεγάλο συμπέρασμα, φυσικά, θά ἦταν ὅτι ἡ ζωή εἶναι ἕνα εὐρέως διαδεδομένο φαινόμενο – μιά ἰδέα πού εἶναι γνωστή ὡς πανσπερμίας – ὁπότε ἡ ζωή σέ αὐτόν τόν πλανήτη θά μποροῦσε νά ὀφείλεται σέ μία μετανάστευση ἀπό ἀλλοῦ . Καί φυσικά ὑπάρχει ἀκόμα τό μεγάλο ἐρώτημα ἀπό πού καί πώς ξεκίνησαν ὅλα.
Φυσικά, οἱ ἀπόψεις αὐτές δέν ἔχουν γίνει δεκτές ἀπό τό πλῆθος τῆς ἐπιστημονικῆς κοινότητας.
Τό ἀποτέλεσμα τῆς μελέτης αὐτῆς τό δημοσίευσε στό περιοδικό Journal of Cosmology καί τό ἀνέλυσε σέ ἕνα ἐπιστημονικό φόρουμ. Φυσικά ἀρκετοί ἐπιστήμονες ἔχουν ἀρχίσει νά μελετοῦν τά ὅσα ὑποστηρίζει ὁ ἀστροβιολόγος τῆς NASA.
Οἱ ἀπόψεις τοῦ ἐμπίπτουν σαφῶς στήν κατηγορία τῶν «ἔκτακτων ἀπαιτήσεων", πού ἀπαιτοῦν δηλαδή ἐξαιρετικές ἀποδείξεις. Αὐτό ἀναγνωρίζεται καί ἀπό τούς συντάκτες τοῦ περιοδικοῦ, πού λένε ὅτι ἀπέστειλαν τήν ἐργασία του γιά ἐξέταση σέ 100 ἀνεξάρτητους ἐπιστήμονες πού ἐργάζονται σέ συναφεῖς τομεῖς. Ο Rudy Schild, ὑπεύθυνός του περιοδικοῦ ἀνέφερε σέ σημείωμα πού συνοδεύει τήν ἐργασία τοῦ Hoover ὅτι οἱ ἀντιδράσεις γιά τήν ἔρευνα, τά ὑπέρ καί τά κατά, θά δημοσιευθοῦν στήν ἰστοσελίδα τοῦ περιοδικοῦ σέ λίγες ἡμέρες.
Προηγούμενοι ἰσχυρισμοί γιά ἐξωγήινη ζωή
Ὁ ἰσχυρισμός ὅτι οἱ μετεωρίτες πού πέφτουν στή Γῆ περιέχουν ἴχνη ἐξωγήινης ζωῆς δέν εἶναι καινούργιος.
Ἡ διασημότερη περίπτωση εἶναι ὁ μετεωρίτης ALH 84001, ὁ ὁποῖος ἔγινε πρωτοσέλιδο τό 1996, ὅταν τό περιοδικό Science δημοσίευσε μία ἀμφιλεγόμενη ἔρευνα τοῦ Δρ Ντέιβιντ ΜακΚέι, σύμφωνα μέ τόν ὁποῖο ὁ βράχος ἀπό τό διάστημα περιέχει ἀποτυπώματα ὀργανισμῶν ἐξωγήινης προέλευσης.
Ἡ δημοσίευση τοῦ Δρ ΜακΚέι ἔκανε τόσο μεγάλη ἐντύπωση ὥστε ὁ τότε πρόεδρος τῶν ΗΠΑ Μπίλ Κλίντον ἐμφανίστηκε στήν τηλεόραση γιά νά τό ἀνακοινώσει.
Ὁ ἰσχυρισμός τοῦ Δρ ΜακΚέι εἶχε ἰδιαίτερη σημασία γιά τήν ὕπαρξη ζωῆς στό Σύμπαν, δεδομένου ὅτι ὁ ALH 84001 θεωρεῖται ἕνα ἀπό τά ἀρχαιότερα ἀντικείμενα στό Ἡλιακό Σύστημα: χρονολογήθηκε στά 4,091 δισεκατομμύρια χρόνια, περίπου μισό δισεκατομμύριο χρόνια μετά τό σχηματισμό τῆς Γῆς.
Μετέπειτα ἀναλύσεις ἔδειξαν ὅτι ὁ βράχος ἐκτινάχθηκε ἀπό τόν Ἄρη κατά τήν πρόσκρουση ἐνός ἀστεροειδῆ πρίν ἀπό 15 ἑκατομμύρια χρόνια. Τελικά προσγειώθηκε στήν Ἀνταρκτική, ὅπου ἀνακαλύφθηκε τό 1984.
Οἱ μελέτες πού μεσολάβησαν ἀπό τή δημοσίευση τοῦ Δρ ΜακΚέι δίνουν ἀντιφατικά ἀποτελέσματα. Ὁρισμένοι ἐρευνητές ὑποστηρίζουν ὅτι οἱ ἐπίμαχοι σχηματισμοί εἶναι ἀδύνατο νά σχηματίστηκαν ἀπουσία ζωῆς, ἐνῶ ἄλλοι ἐπιμένουν ὅτι πρόκειται γιά μή βιογενεῖς σχηματισμούς πού προῆλθαν ἀπό χημικές ἀντιδράσεις.
Τό 2009, πάντως, ὁμάδα ἐρευνητῶν τῆς NASA, στήν ὁποία συμμετεῖχε καί ὁ Δρ ΜακΚέι, ἀνέφερε στήν ἐπιθεώρηση Geochimica et Cosmochimica Acta ὅτι ὑπάρχουν «ἰσχυρές ἐνδείξεις σύμφωνα μέ τίς ὁποῖες ἐνδέχεται νά ὑπῆρξε ζωή στόν Ἄρη».
Ἐπισήμαναν μάλιστα ὅτι «κανένα ἀπό τά χαρακτηριστικά πού ὑποστηρίζουν τήν ὑπόθεσή μας γιά τόν ALH 84001 δέν ἔχει διαψευστεῖ ἤ ἔχει ἀποδοθεῖ μέ βεβαιότητα σέ μή βιολογικές ἐξηγήσεις».
Ἀπό τό 1996 ἕως σήμερα, τό αἴνιγμα τοῦ ALH 84001 παραμένει ἀναπάντητο. Ὁρισμένοι ἐπιστήμονες, πάντως, δηλώνουν βέβαιοι ὅτι ὁ Ἄρης φιλοξενοῦσε κάποτε μικροβιακή ζωή: Τό 2001, Ἀμερικανοί ἐρευνητές ὑποστήριξαν ὅτι οἱ ἀποστολές Viking 1 καί 2 εἶχαν ἀνιχνεύσει μικροβιακή δραστηριότητα στόν Ἄρη, σέ ἀντίθεση μέ ὅ,τι ἐκτιμᾶ ἡ ἴδια ἡ ἴδια ἡ NASA γιά τά ἀποτελέσματα τῶν ἀποστολῶν της.
Ἕνας ἀκόμα πιό προκλητικός ἰσχυρισμός εἶδε τά φῶτα τῆς δημοσιότητας τό 2001, ὅταν Ἰταλοί ἐπιστήμονες ἀνακοίνωσαν ὅτι ἐντόπισαν μέσα σέ μετεωρίτη ἐξωγήινα μικρόβια, τά ὁποία μάλιστα ἄρχισαν νά πολλαπλασιάζονται ὅταν καλλιεργήθηκαν στό ἐργαστήριο.
Οἱ Ἰταλοί ἐπιστήμονες διαβεβαίωσαν ὅτι εἶχαν ἀποστειρώσει τό ἐξωτερικό του μετεωρίτη, ὥστε νά μήν μολυνθεῖ ἀπό γήινα μικρόβια. Αὐτό ὅμως δέν ἔπεισε τήν ἐπιστημονική κοινότητα, μέ πολλούς εἰδικούς νά δηλώνουν βέβαιοι ὅτι ἐπρόκειτο γιά συνήθη βακτήρια πού εἶχαν προλάβει νά εἰσχωρήσουν στό ἐσωτερικό του βράχου.
Σέ μία τρίτη περίπτωση, τό 2000, ἐρευνητές τοῦ Ἰνδικοῦ Ὀργανισμοῦ Διαστημικῆς Ἔρευνας ὑποστήριξαν ὅτι τά ἐρευνητικά τούς ἀερόστατα συνέλεξαν ἐξωγήινα μικρόβια ψηλά στήν ἀτμόσφαιρα.
Καί σέ αὐτή τήν περίπτωση, οἱ περισσότεροι εἰδικοί ἐκτίμησαν ὅτι τά δείγματα εἶχαν πιθανότατα μολυνθεῖ.
Γεγονός εἶναι ὅτι καμία μελέτη γιά τήν ἀνακάλυψη ἐξωγήινης ζωῆς δέν ἔχει ἐπιβεβαιωθεῖ πέραν πάσης ἀμφιβολίας.
Παρόλα αὐτά, οἱ πλειονότητα τῶν ἐπιστημόνων πιστεύει σήμερα ὅτι ἡ ἀνακάλυψη ἐξωγήινων ὀργανισμῶν εἶναι θέμα χρόνου.
Ἀπό τά τέλη τά μέσα τῆς δεκαετίας τοῦ 1990, οἱ ἀστρονόμοι ἔχουν ἀνακαλύψει ἑκατοντάδες πλανῆτες ἐκτός τοῦ Ἡλιακοῦ Συστήματος, ἀπό τούς ὁποίους ὁρισμένοι παρουσιάζουν ὁμοιότητες μέ τή Γῆ.
Ἀκόμα καί ἄν δέν ἀνακαλυφθοῦν ποτέ ἴχνη ἐξωγήινων στό δικό μας πλανήτη, τά ἰσχυρότερα τηλεσκόπια τοῦ μέλλοντος θά εἶναι πιθανῶς σέ θέση νά ἀνιχνεύσουν ἀπό μακριά τίς χημικές ὑπογραφές τῆς ζωῆς, ὅπως γιά παράδειγμα τό φασματικό ἴχνος τῆς χλωροφύλλης ἤ ἄλλων βιολογικῶν μορίων
Πηγή: Δίκτυο, in.gr