Παρασκευή 15 Μαρτίου 2013

Δημοτικά τραγούδια


Ο Ήλιος και τα’ αστέρια απαντώνται συχνά στα δημοτικά μας τραγούδια για να εκφράσουν αγάπη, θαυμασμό και τρυφερότητα ή για να λειτουργήσουν ανθρωπομορφικά. Συχνά επίσης θα τα δούμε σε μαντινάδες και σε παινέματα κάθε είδους και περίστασης, καθώς και σε νανουρίσματα.

1.

Ο ήλιος επαντρεύτηκε και πήρε το φεγγάρι,

εκκάλεσε και στη χαρά συμπεθερούς τ' αστέρια.

Τα σύννεφα τους έστρωσε στρώματα για να κάτσουν,

τους έβαλε προσκέφαλα τις ράχες ν' ακουμπήσουν,

τους έβαλε και τράπεζα στους κάμπους τα λουλούδια,

τους έβαλε φαΐ να φάν' το μόσκο και τα άνθια,

κρασί τους έδωκε να πιουν θάλασσες και ποτάμια.

Κι απ' όλα τ' αστέρια τ' ουρανού ο Αυγερινός δεν ήρθε.

Κι αυτού προς το ξημέρωμα ο Αυγερινός εφάνη.

Φέρνει τον ύπνο ζωντανό, στα νιόπαντρα πεσκέσι,

φέρνει και στους συμπεθερούς λυχνάρι να τους φέξει,

να φύγ' να παν στα σπίτια τους, τα νιόπαντρα νυστάζουν.

2.

Κόκκινα' αχείλι εφίλησα κι έβαψε το δικό μου,

και στο μαντίλι το ‘συρα κι έβαψε το μαντίλι

και στο ποτάμι το 'πλυνα κι έβαψε το ποτάμι

κι έβαψε η άκρη του γιαλού κι η μέση του πελάγου.

Κατέβει ο αϊτός να πιει νερό κι εβάψαν τα φτερά του

κι έβαψε ο ήλιος ο μισός και το φεγγάρι ακέριο.

3.

Όντα σ' εγέννα η μάνα σου, ο ήλιος εκατέβει

και σου 'δωκε την ομορφιά και πάλι ματανέβει.

4.

Ποιος ήλιος λαμπερότατος σου 'δωκε την ανθάδα,

και ποια μηλιά γλυκομηλιά τη ροδοκοκκινάδα;

5.

Σαν τι το θέλει η μάνα σου τη νύχτα το λυχνάρι,

από' 'χει μεσ στο σπίτι της τ' Αυγούστου το φεγγάρι;

6.

Ο ήλιος βασιλεύει και η μέρα σώνεται,

κι ο νους μου απ’ την αγάπη δε συμμαζώνεται.

Το φεγγάρι κάνει βόλτα στης αγάπης μου την πόρτα,

το φεγγάρι κάνει κύκλο στης αγάπης μου τον κήπο.

7.

Ως τρέμουν τ 'άστρα τ' ουρανού όντε θα ξημερώσει,

τρέμει κι εμέ η καρδούλα μου όντε θα σ 'ανταμώσει.

8.

Να 'χα το σύννεφο άλογο και τ' άστρι χαλινάρι,

το φεγγαράκι της αυγής να 'ρχομου' κάθε βράδυ.

9.

Αυτό τ' αστέρι το λαμπρό, που πάει κοντά στην Πούλια

αυτό μου φέγγει κι έρχομαι, κόρη μ', στον οβορό σου.

Χτυπώ τη θήρα δυο φορές, το παραθύρι πέντε.

10.

Να μου το πάρεις, Ύπνε μου τρεις βίγλες θα του βάλω,

τρεις βίγλες, τρεις βιγλάτορες, κι οι τρεις αντρειωμένοι.

Βάλλω τον Ήλιο στα βουνά, τον αετό στους κάμπους,

τον κυρ Βοριά το δροσερό ανάμεσα πελάγου.

Ο Ήλιος εβασίλεψεν, ο αϊτός αποκοιμήθη,

κι ο κυρ Βοριάς ο δροσερός στης μάνας του πηγαίνει.

12.

- Γιε μ', που 'σουν χτες, που 'σουν προχτές, που 'σουν την άλλη νύχτα; Μήνα με τ' άστρι μάλωνες, μήνα με το φεγγάρι, μήνα με τον αυγερινό, που 'μαστ' αγαπημένοι;

- Μήτε με τ' άστρι μάλωνα, μήτε με το φεγγάρι, μήτε με τον αυγερινό, οπού 'στ' αγαπημένοι. Χρυσόν υγιόν εβίγλιζα στην αργυρή του κούνια.

13.

Κοιμήσου αστρί, κοιμήσου αυγή, κοιμήσου νιο φεγγάρι,

κοιμήσου, που να σε χαρεί ο νιος που θα σε πάρει.

κοιμήσου, που παράγγειλα στην Πόλη τα χρυσά σου….




Δημοτικά Τραγούδια, Ν. Γ. Πολίτη, Εκδόσεις Γράμματα, 1991

5 σχόλια:

  1. Σε κάθε είδος μουσικής, δεν υπάρχει περίπτωση να μην συναντήσουμε μια αναφορά στα άστρα (στο πλανητικό σύστημα γενικότερα). Πάντα γοήτευαν τον άνθρωπο! Γεμάτη αναφορές και η δημοτική μας μουσική, όπως φαίνεται και στην ανάρτησή σου.

    Να έχεις μια όμορφη μέρα Suprnova!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Που να αρχίσω να λέω και για τα σκυλάδικα sel δεν θα μου φτάσει ο server της google!
    Ευχαριστώ για το σχόλιο καλή μου φίλη sel.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Καλημέρα Ευτάστριε.Εγώ διαλέγω ένα ιδιαιτερως, αντιπροσωπευτικό (αστρικό)και όχι μόνο, άσμα που λατρεύω ...
    http://www.youtube.com/watch?v=h_teK2NSYz4
    Αστέρι μου, φεγγάρι μου, της άνοιξης κλωνάρι μου
    κοντά σου θά 'ρθω πάλι, κοντά σου θά 'ρθω μιαν αυγή
    για να σου πάρω ένα φιλί και να με πάρεις πάλι.

    Αγάπη μου, αγάπη μου, η νύχτα θα μας πάρει,
    τ' άστρα κι ο ουρανός, το κρύο το φεγγάρι. "Φαίδρα"Στίχοι: Γιάννης Θεοδωράκης
    Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης
    Εκτέλεση: Μελίνα Μερκούρη
    Στο αφιερώνω...



    Υ.Γ.Παράκληση, μην κάνεις την απειλή για τα "σκυλάδικα" πράξη!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. ΑΠΟ ΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟ ΜΟΥ ΜΗ ΣΒΗΣΕΙΣ, ΜΗ ΧΑΘΕΙΣ...ΝΑ Μ' ΑΓΑΠΑΣ ΠΟΤΕ ΜΗ ΚΟΥΡΑΣΤΕΙΣ!
      Άντε μεγάλε Νότη!!!
      Πιστεύω να σε σακάτεψα xibalba,κόψε φλέβες τώρα!!!

      Διαγραφή
    2. Καλός ο Νότης αλλά θεωρώ ότι,το έριξες το επίπεδο, τώρα...Οπότε οφείλω να επαναφέρω "το επίπεδο", στο σημείο που το άφησα με το προηγούμενο σχόλιό μου!
      Μ'ένα λατρεμένο τραγούδι που πάιζω και στη κιθάρα http://www.youtube.com/watch?v=Q_AD6YBk7UE

      Έλα μαζί μου, κάπου να πάμε χέρι με χέρι.
      Σ’ ένα άσπρο σύννεφο, σ’ ένα παράδεισο,
      σε κάποιο αστέρι.

      Πάνω από σύννεφα, πάνω από θάλασσες
      κι από στεριές.
      Στους γαλαξίες και στις απέραντες τις ξαστεριές.


      Αντε και "κάτσε κάτω απ τη μπάρα..." που έλεγε κι ο Ιακώβου!!!

      Διαγραφή