Ένα από τα ανοιχτά προβλήματα της κοσμολογίας είναι η γεωμετρία του Σύμπαντος, και συγκεκριμένα εάν είναι επίπεδο, ή εάν έχει θετική ή αρνητική κυρτότητα. Συνδεδεμένο με το παραπάνω ερώτημα είναι και το σχήμα που θα έχει το Σύμπαν: επίπεδο όπου θα ισχύει το Πυθαγόρειο θεώρημα, κλειστό όπως μία σφαίρα, ή ανοικτό όπως ένα υπερβολοειδές.
Με βάση νέες έρευνες, υπάρχουν ενδείξεις πως ίσως το σύμπαν να είναι αρνητικά κυρτωμένο, έχοντας σχήμα ενός υπερβολοειδούς που μοιάζει με σαμάρι.
Αν και οι παρατηρήσεις συγκλίνουν προς ένα επίπεδο Σύμπαν, υπάρχει ένα μικρό περιθώριο και για τις άλλες δύο εκδοχές. Με βάση νέες έρευνες και αναπάντεχα ευρήματα, υπάρχουν ενδείξεις πως ίσως το σύμπαν να είναι αρνητικά κυρτωμένο, έχοντας σχήμα ενός υπερβολοειδούς που μοιάζει με σαμάρι.
Ερευνώντας την ακτινοβολία-απόηχο της Μεγάλης Έκρηξης, το Κοσμικό Μικροκυματικό Υπόβαθρο (Cosmic Microwave Background), η αμερικανική διαστημική αποστολή WMAP είχε επισημάνει το 2004 ένα αξιοσημείωτο γεγονός: υπήρχε διαφορά στις διακυμάνσεις της ακτινοβολίας αυτής στο βόρειο με το νότιο ημισφαίριου του ουρανού.
Κάτι τέτοιο ήταν τελείως αντίθετο με τις προβλέψεις, καθώς θεωρούμε, αν και δε γνωρίζουμε το λόγο, πως το Σύμπαν είναι ομογενές και ισότροπο, δηλαδή φαίνεται το ίδιο σε όποια κατεύθυνση και αν κοιτάξουμε.
Πέραν όμως αυτής της ομογένειας, υπάρχουν τοπικές μικρές διακυμάνσεις, στις οποίες και οφείλουμε την ύπαρξη μας: καθώς το Σύμπαν εξελισσόταν και διαστελλόταν σχηματίζονταν περιοχές που τοπικά επέτρεπαν τη δημιουργία δομών όπως οι γαλαξίες και μετέπειτα τα άστρα και οι πλανήτες.
Αυτές οι διακυμάνσεις ήταν και στο στόχαστρο της μελέτης του WMAP, το οποίο όμως είχε μετρήσει μια διαφορά της τάξης του 10% στις διακυμάνσεις της ακτινοβολίας υποβάθρου ανάμεσα στα δύο ημισφαίρια του ουρανού.
Οι επιστήμονες χρειάστηκε να περιμένουν 10 περίπου χρόνια, μέχρι και την ευρωπαϊκή διαστημική αποστολή Planck, η οποία με βελτιωμένη ακρίβεια επιβεβαίωσε το παράδοξο εύρημα του WMAP.
«Φαίνεται να υπάρχει μια προτιμώμενη κατεύθυνση στο Σύμπαν» δήλωσε σχετικά ο Andrew Liddle, φυσικός του πανεπιστημίου του Εδιμβούργου. «Ενώ μπορεί να είναι μια στατιστική φάρσα, ίσως τελικά συμβαίνει κάτι βαθύτερο».
Μια εναλλακτική εξωτική εκδοχή σύμφωνα με άλλους επιστήμονες, είναι πως για αυτή την ανωμαλία ίσως να ευθύνεται η σύγκρουση του Σύμπαντός μας με κάποιο άλλο, λίγο μετά τη Μεγάλη Έκρηξη.
Ωστόσο o Liddle και η φυσικός Marina Cortes του πανεπιστημίου Berkeley, εξέδωσαν μια εργασία σύμφωνα με την οποία το Σύμπαν έχει τελικά ανοικτή γεωμετρία (αρνητική κυρτότητα) και δεν είναι επίπεδο όπως φαίνεται. Σε έναν τέτοιο κόσμο, τα πάντα, ακόμη και το φως ακολουθούν κυρτές γραμμές.
Σύμφωνα με τους δύο επιστήμονες ο κόσμος μας είναι σα μία φούσκα μέσα σε ένα μεγαλύτερο μετα-Σύμπαν. Κατά τη διάρκεια της γέννησης αυτής της φούσκας, ίσως σχηματίστηκαν διακυμάνσεις στις παρυφές της φούσκας και σε πολύ μεγάλες κλίμακες, εξηγώντας τα ευρήματα των WMAP και Planck. Πολύ πιθανό είναι επίσης να υπάρχουν και άλλες φούσκες-Σύμπαντα, αλλά η επικοινωνία μεταξύ τους είναι αδύνατη.
Οι δύο ερευνητές παραδέχονται πως για την ώρα, η εκδοχή τους είναι απλά μια εικασία. Ωστόσο περισσότερα δεδομένα από το Planck αλλά και τη μελλοντική ευρωπαϊκή αποστολή Euclid θα μπορούσαν να κάνουν τους απαραίτητους ελέγχους στο μοντέλο τους. Για την ώρα, η σαφής απάντηση για το σχήμα που έχει το Σύμπαν, παραμένει ένα μυστήριο.
Σταμάτησε το μοναδικό πρόγραμμα ανίχνευσης επικίνδυνων αστεροειδών στο νότιο ημισφαίριο
Ο εφιάλτης των Γαλατών
Το μοναδικό πράγμα που φόβιζε τους Γαλάτες του Αστερίξ ήταν να μην πέσει ο ουρανός στο κεφάλι τους!
Όμως σε σχέση με τον καιρό του Αστερίξ – 50 π.Χ. – ο πολιτισμός μας έχει κάνει τεράστια άλματα και ο σύγχρονος άνθρωπος μάλλον έπαψε να φοβάται ότι θα πέσει ο ουρανός στο κεφάλι του. Έτσι εξηγείται το γεγονός ότι σιγά-σιγά διακόπτονται τα προγράμματα ανίχνευσης επικίνδυνων για τη Γη αστεροειδών, παρά τις ανησυχίες που εκφράζουν διάφοροι επιστήμονες…
Ένα ακόμα βήμα προς αυτή την κατεύθυνση είναι …. η αναστολή του μόνου προγράμματος έγκαιρου εντοπισμού επικίνδυνων αστεροειδών στο νότιο ημισφαίριο. Το πρόγραμμα, χάρις στο οποίο ανιχνεύτηκε ο κομήτης Siding Spring που την Κυριακή πέρασε σε απόσταση λίγων εκατοντάδων χιλιομέτρων από τον πλανήτη Άρη, σταμάτησε εδώ και λίγους μήνες, όταν διακόπηκε η χρηματοδότησή του από τη ΝASA.
Το Siding Spring Survey διεξάγονταν στο ομώνυμο αστεροσκοπείο στην Αυστραλία. Με τη διακοπή του, ελαττώνονται δραστικά οι πιθανότητες να ανιχνευθεί από το νότιο ημισφαίριο ένας αστεροειδής που πρόκειται να περάσει σε επικίνδυνα μικρή απόσταση από τη Γη. «Θα μπορούσε κάλλιστα αυτή τη στιγμή να μας πλησιάζει ένας τέτοιος διαστημικός βράχος, χωρίς εμείς να το γνωρίζουμε», σημειώνει στην αυστραλιανή έκδοση της εφημερίδας Guardian ο Μπράντλεϊ Τάκερ, αστρονόμος στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της Αυστραλίας και το πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ.
Δυνητικά επικίνδυνοι αστεροειδείς χαρακτηρίζονται τα ουράνια σώματα με διάμετρο τουλάχιστον 150 μέτρα, τα οποία αναμένεται να προσεγγίσουν τον πλανήτη μας σε απόσταση μικρότερη από 7,5 εκατ. χιλιόμετρα. Μέχρι σήμερα, έχουν εντοπισθεί 1.508 τέτοιοι βράχοι στο διάστημα, ενώ μια από τις πιο γνωστές επιβεβαιωμένες προσκρούσεις αστεροειδούς στη Γη έγινε πριν από περίπου 65 εκατομμύρια χρόνια, προκαλώντας μια τόσο μεγάλη καταστροφή που συνέβαλε ή ήταν η αιτία για την εξαφάνιση των δεινοσαύρων.
Μέχρι τη στιγμή που διακόπηκε, το Siding Spring Survey είχε ανακαλύψει 15 δυνητικά επικίνδυνα ουράνια σώματα. Όταν η ΝΑSΑ ανακοίνωσε πως θα αναστείλει τη χρηματοδότησή του, το Εθνικό Πανεπιστήμιο της Αυστραλίας αναζήτησε πόρους από την τοπική κυβέρνηση ή ακόμη και από ιδιώτες χορηγούς, χωρίς ωστόσο κανένα αποτέλεσμα.
Το αντίστοιχο πρόγραμμα που καλύπτει το βόρειο ημισφαίριο του ουράνιου θόλου ονομάζεται Catalina Sky Survey και συνεχίζει να διεξάγεται σε δύο τηλεσκόπια στην Αριζόνα των ΗΠΑ. Με την «αυλαία» ωστόσο του Siding Spring Survey, δεν υπάρχει πλέον καμία ανάλογη συστηματική προσπάθεια στο νότιο ημισφαίριο. Το μόνο που απομένει είναι πλέον όσοι ερασιτέχνες αστρονόμοι παρατηρούν τον ουρανό με αρκετά καλά τηλεσκόπια.
Σύμφωνα με τον Τάκερ, οι κυβερνήσεις αντιμετωπίζουν αυτά τα εγχειρήματα περισσότερο σαν αμιγώς ακαδημαϊκά προγράμματα – τη στιγμή που έχουν την ίδια προληπτική σημασία με τα προγράμματα τα οποία εντοπίζουν και παρακολουθούν τους τυφώνες.
Ίσως όμως ο Τάκερ να κάνει λάθος. Μπορεί οι “κυβερνήσεις μας” να έχουν βρει έναν άλλο τρόπο, μηδενικού κόστους, όσον αφορά την πρόβλεψη για το αν θα πέσει κάποιος αστεροειδής στο κεφάλι μας :
naftemporiki.gr – www.theguardian.com-physicsgg
Στην εικόνα του Ήλιου από το Solar Dynamics Observatory βλέπουμε την μεγαλύτερη κηλίδα (AR12192) του ηλιακού κύκλου 24, σε σύγκριση με το μέγεθος της Γης και του Δία
Οι ηλιακές κηλίδες είναι παροδικά φαινόμενα που εμφανίζονται στην επιφάνεια του Ηλίου, τη φωτόσφαιρα. Προκαλούνται από μαγνητική δραστηριότητα, η οποία παρεμποδίζει τα ρεύματα μεταφοράς θερμότητας από το εσωτερικό του Ήλιου, δημιουργώντας έτσι περιοχές με μειωμένη επιφανειακή θερμοκρασία.
Μια άποψη της AR12192 από 16 έως 22 Οκτωβρίου 2014
Παρότι μία ηλιακή κηλίδα έχει θερμοκρασία ως και 5000 βαθμών K, η αντίθεση με το περιβάλλον υλικό των 5800 K την καθιστά εύκολα ορατή ως σκοτεινή κηλίδα, καθώς η ένταση ακτινοβολίας που εκπέμπει ένα θερμό σώμα είναι ανάλογη του Τ4.
Αν μία ηλιακή κηλίδα μπορούσε να παρατηρηθεί απομονωμένη από την περιβάλλουσα φωτόσφαιρα, θα ήταν φωτεινότερη από το νήμα ενός αναμμένου λαμπτήρα πυρακτώσεως.
credit: Karzaman Ahmad and shared at spaceweather.com
Μια ηλιακή κηλίδα διαστέλλεται και συστέλλεται καθώς εξελίσσεται στην ηλιακή επιφάνεια. Η ομάδα ηλιακών κηλίδων AR12192 αυξήθηκε σε μέγεθος και πολυπλοκότητα και έγινε η μεγαλύτερη ηλιακή κηλίδα του τρέχοντος ηλιακού κύκλου (SC24).
Διαβάστε περισσότερα: www.thesuntoday.org – wikipedia-http://physicsgg.me/
